Home / Famous Talks  / Νεφέλη Μούσουρα: “Νιώθω πάντα μαθητευόμενος μάγος”

Νεφέλη Μούσουρα: “Νιώθω πάντα μαθητευόμενος μάγος”

Νεφέλη Μούσουρα

Η πιανίστα Νεφέλη Μούσουρα δεν σε εκπλήσσει μόνο με το ταλέντο της, αλλά και με την προσωπικότητά της. Πέρα από τις υποτροφίες και τα βραβεία, που κοσμούν το πλούσιο βιογραφικό της, πέρα από τη μαγευτική παρουσία της επί σκηνής και τη μαεστρική δεξιοτεχνία της στο πιάνο, η Νεφέλη παραμένει ένα ενθουσιώδες παιδί, με ακόρεστη διάθεση για μάθηση και κινητήριο δύναμή της την αγάπη! Λίγο πριν την απολαύσουμε στη σύμπραξή της με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, μας μιλά για το πιάνο, τη ζωή και τους δικούς της ήρωες, αλλά και για τη δύναμη της μουσικής να μας ενώνει και να μας εξελίσσει ως ανθρώπους!

 

Την 1η Απριλίου σε υποδεχόμαστε ξανά στη Θεσσαλονίκη, για να μας παρασύρεις στον μελωδικό κόσμο του Σεργκέι Ραχμάνινοφ. Μίλησέ μας για το ρεσιτάλ σου με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης

Καταρχάς πρέπει να πως πως αγαπώ πολύ τη Θεσσαλονίκη και χαίρομαι πολύ που επιστρέφω εδώ, όχι μόνο ως καλλιτέχνης, αλλά και ως άνθρωπος. Θεωρώ ότι είναι μία ζεστή πόλη, γεμάτη ανθρώπους με αληθινή ανθρωπιά. Μπορώ να πω ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά σε ανθρώπινο επίπεδο σε σχέση με την Αθήνα. Τελικά, μάλλον αναζητούμε γύρω μας αυτό που μας λείπει. Σε κάθε περίπτωση, είναι μια πιο ανθρώπινη πόλη, που με καλύπτει πολύ περισσότερο ψυχικά. Είναι μεγάλη τιμή για μένα το κάλεσμα της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης να συμμετέχω σε αυτήν την τόσο σημαντική συναυλία, για το έτος Ραχμάνινοφ, αφιερωμένο στα 150 χρόνια από τη γέννησή του. Χαίρομαι πολύ που θα είμαι μέρος αυτής της μεγάλης γιορτής του πιάνου και της μουσικής!

 

Νεφέλη Μούσουρα πιανίστα

 

Το πιάνο πώς μπήκε στη ζωή σου; Ήταν πάντοτε όνειρό σου να ασχοληθείς με τη μουσική;

Μάλλον γυρνάμε σε αυτό που είπα και προηγουμένως, ότι στη ζωή αναζητούμε αυτό που μας λείπει. Το πιάνο μπήκε στη ζωή μου, όταν ήμουν μικρή, γιατί άρεσε πολύ στη μητέρα μου. Γιατρός η μαμά, γαλλικά και πιάνο το παιδί. Έτσι ξεκίνησα, τεσσάρων χρονών. Στην πορεία, όμως, όταν κάτι σε συγκινεί, καταλαμβάνει όλο και περισσότερο χώρο μέσα σου. Για μένα, το πιάνο είναι ένας εκκωφαντικός τρόπος να πεις πράγματα, που δεν μπορείς να πεις αλλιώς, ενώ, την ίδια στιγμή, παραμένεις σιωπηλός. Αυτό με γοητεύει και αυτό νομίζω είναι που με τράβηξε τόσο πολύ στο πιάνο. Είναι ένα πάρα πολύ πλούσιο όργανο, που σου δίνει τεράστιες ηχητικές δυνατότητες. Η έκφραση πολλαπλασιάζεται, είναι ό,τι πιο κοντά σε ολόκληρη ορχήστρα! Κι αυτό δημιουργεί μια πολύ μεγάλη συναισθηματική πληρότητα.Νεφέλη

 

 

Η μικρή Νεφέλη, όταν ξεκινούσε το ταξίδι της σε αυτόν τον μαγικό κόσμο, φανταζόταν ότι, λίγα χρόνια μετά, θα διέγραφε μία τόσο αξιόλογη πορεία και θα βρισκόταν επί σκηνής με τους ήρωές της -όπως η ίδια τους έχεις χαρακτηρίσει- τον Christoph Eschenbach στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και τη Martha Argerich στο φεστιβάλ Les Etoilies du Classique;

Η αλήθεια είναι πως όχι! Όταν μπαίνεις, όμως, σε αυτό το ταξίδι, όλα είναι πιθανά κι αυτό είναι μαγικό. Είναι σαν ένα σύνθημα, που έχω δει γραμμένο: “Βάλε στόχο σου το φεγγάρι και τουλάχιστον θα βρεθείς ανάμεσα σε αστέρια!” Νιώθω πάντα μαθητευόμενος μάγος σε αυτό το ταξίδι στη μουσική και χαίρομαι με παιδικό ενθουσιασμό. Η μικρή Νεφέλη, που ανέφερες, είναι πάντα παρούσα, κάθε μέρα και κάθε στιγμή θαυμάζει τους ήρωές της. Βασικά, αυτοί μού δίνουν δύναμη για οτιδήποτε έρχεται. Είναι οι άνθρωποι που έχουν καθορίσει με έναν τρόπο το σήμερά μου, οπότε τους χρωστώ ευγνωμοσύνη. Τρελαίνομαι σαν παιδάκι να είμαι σε επαφή μαζί τους!

 

 

Πέρα από την αγάπη σου για τη μουσική και το ταλέντο, που αναμφισβήτητα διαθέτεις, φαντάζομαι πως η μουσική σε αυτό το υψηλό επίπεδο απαιτεί και άλλα στοιχεία…

Έτσι είναι, όπως και καθετί, που θέλουμε να πετύχουμε, μεγαλύτερο από εμάς. Χρειάζεται να επιστρατεύσουμε πολλών ειδών δυνάμεις, να καταθέσουμε ό,τι έχουμε σε έναν μόνο στόχο. Η προσήλωση είναι το κλειδί. Θέλει πολλή οργάνωση, υπομονή και επιμονή, αλλά όλα αυτά είναι απότοκα της αγάπης. Το πιάνο είναι ένας καθημερινός αγώνας και έχει ένα κομμάτι πρωταθλητισμού μέσα του, πολύ χρονοβόρο, επίπονο και ψυχοφθόρο. Ως οργανοπαίκτης, είσαι και αθλητής της μουσικής. Συνυπάρχει το καλλιτεχνικό με το αθλητικό. Είναι ένας πολύ δύσκολος συνδυασμός, ο οποίος τροφοδοτείται τελικά από την αγάπη. Αυτή είναι η κινητήριος δύναμη, που δίνει πάντα τις απαντήσεις σε κάθε ερώτηση. Μέσα από την αγάπη βρίσκεις την επιμονή, την υπομονή και την απαιτούμενη πειθαρχία. Παρότι εγώ προσωπικά δεν είμαι πειθαρχημένη, η μουσική με κινητοποιεί και με κάνει καλύτερο άνθρωπο, μου εξασκεί ποιότητες που δε θα είχα διαφορετικά.

 

Νεφέλη Μούσουρα

 

Έχεις δώσει ρεσιτάλ σε Αυστρία, Ιταλία, Γερμανία, Ρωσία, Αμερική, Κίνα και, φυσικά, στη χώρα μας. Έχεις εντοπίσει διαφορές στον τρόπο με τον οποίο “προσλαμβάνουν” την κλασική μουσική τα διαφορετικά κοινά στα οποία απευθύνεσαι;

Σαφώς υπάρχουν διαφορές, που έχουν να κάνουν με το μουσικό background κάθε χώρας. Ωστόσο, υπάρχει και κάτι κοινό κι αυτό είναι το γοητευτικό. Η μουσική έχει τέτοια δύναμη να μιλήσει, είναι τόσο ισχυρή σαν παγκόσμια γλώσσα, που -τελικά- έχει την ίδια επίδραση στους ανθρώπους. Το νιώθεις αυτό, ακόμα κι αν το κοινό έχει ένα τελείως διαφορετικό υπόβαθρο ή ιστορία. Συναντιέται το παγκόσμιο κοινό μέσα στη μουσική, που μας έχουν κληροδοτήσει οι μεγάλοι συνθέτες. Εντέλει, αυτό που μας ενώνει είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτά που ενδεχομένως μας χωρίζουν. Πάντα κάτι καταφέρνει να αλλάξει μέσα μας η μουσική…

 

Είχε δίκιο, λοιπόν, ο Beethoven όταν έλεγε πως η μουσική μπορεί να αλλάξει τον κόσμο;

Αυτό είναι ένα ερώτημα, που απασχολεί διαχρονικά τους καλλιτέχνες. Μπορεί η τέχνη να αλλάξει τον κόσμο; Όχι, αλλά και ναι, γιατί μπορεί να μετακινηθεί έστω και λίγο ο καθένας από μας. Αυτό έχει αντίκτυπο αντίστοιχα στο περιβάλλον μας. Αν λίγο αλλάξει ο καθένας μας, αν λίγο ενεργοποιηθεί ένα συναίσθημα που ήταν αδρανές, τότε σίγουρα θα έρθουν αλλαγές.

 

 

Πάντως είναι μαγικό αυτό που συμβαίνει με την κλασική μουσική. Μιλάμε για έργα εκατοντάδων χρόνων, που συνεχίζουν να μας αγγίζουν, δημιουργούν ένα σκίρτημα μέσα μας… Και πιστεύω πως θα συνεχίσουν να το κάνουν…

Αυτό το σκίρτημα είναι το ζητούμενο! Δεν έχει σημασία καμία γνώση, πέραν του ότι αυτή η μουσική είναι τόσο μεγάλη και πάνω από εμάς, που αγκαλιάζει όλη μας την ύπαρξη. Κι εμείς βουτάμε μέσα της και, με κάποιο τρόπο, γίνεται αυτό το μαγικό, που κι εγώ αδυνατώ να περιγράψω ακριβώς με λέξεις. Όπως κι εσύ, πιστεύω κι εγώ πως θα συνεχίσουν να έχουν αντίκτυπο μέσα μας τα μεγάλα έργα, όπως ο Άμλετ του Σαίξπηρ, η Ανάσταση του Χριστού του Ελ Γκρέκο ή τα μουσικά έργα των μεγάλων κλασικών. Είναι αυτές οι διάνοιες, που έχουν αγγίξει κάτι θείο και έχουν φέρει εδώ το απόσταγμά τους. Είμαστε τυχεροί να είμαστε σε επαφή με αυτό το απόσταγμα και, όσο μπορούμε, να το μεταδίδουμε στον σημερινό άνθρωπο. Γιατί αυτά τα έργα πρέπει να παίζονται, να μεταδίδονται και να συνεχίσουν να συνδιαλλέγονται με το παρόν! Νεφέλη

 

Μιας και αναφέρθηκες στη συνδιαλλαγή με το παρόν, τα τελευταία χρόνια γίνονται κάποιες απόπειρες σύνδεσης της κλασικής μουσικής με πιο σύγχρονες μορφές ήχου. Πώς βλέπεις αυτές τις προσπάθειες;

Είμαι ανοιχτή σε οτιδήποτε μπορεί να φέρει τους σημερινούς ανθρώπους κοντά στην κλασική μουσική, αρκεί να γίνεται με πολλή προσοχή, με σεβασμό στην ουσία της μουσικής και με βαθιά γνώση, όχι με τσαλαβούτημα. Γενικά, είμαι πολύ ανοιχτή σε οποιαδήποτε προσέγγιση γίνεται με αγάπη. Όταν αγαπάς κάτι δε θέλεις να το καταστρέψεις, αλλά να το αναδείξεις! Οπότε, αν είναι μία συνάντηση με πολλή αγάπη, γιατί όχι; Δεν είμαι ειδική, αλλά σίγουρα πρέπει να εξετάζουμε κάθε περίπτωση μεμονωμένα. Είναι όπως όταν αγαπάς έναν άνθρωπο. Δε θέλεις να τον αλλάξεις, αλλά θέλεις να τον γνωρίσεις καλύτερα, να τον φέρεις σε επαφή και με άλλα στοιχεία, χωρίς να τον καταστρέψεις!

 

 

Πέραν των ρεσιτάλ που δίνεις, έχεις διδάξει σε σεμινάρια σε Κίνα και Ρωσία. Ποια συμβουλή θα έδινες σε κάποιον νέο επίδοξο πιανίστα;

Αν το να παίζεις πιάνο είναι κάτι χωρίς το οποίο δεν μπορείς να ζήσεις και νιώθεις να προσδιορίζεσαι πολύ σημαντικά μέσα από αυτό, τότε να το κυνηγήσεις με όλη σου την καρδιά, με επιμονή και με απέραντη αγάπη για τη μουσική. Από την άλλη, αν μπορείς να ζήσεις χωρίς αυτό, δε χρειάζεται να αναλωθείς στο να το κυνηγήσεις επαγγελματικά, γιατί είναι ένας χώρος τρομερά ανταγωνιστικός και δύσκολος ως προς τις υλικές απολαβές. Οπότε, αν δεν είναι πάρα πολύ σημαντικό για την ύπαρξή σου και είσαι πάρα πολύ καλός και σε κάτι άλλο, θα έλεγα να το συνεχίσεις ερασιτεχνικά. Είναι επίπονο να αντιμετωπίζεις κάτι τόσο όμορφο επαγγελματικά και, πολύ συχνά, σε φέρνει σε μεγάλες ρίξεις μέσα σου. Πρέπει να δεις την αγάπη σου με επαγγελματική ματιά κι αυτό δημιουργεί αντιφάσεις. Ωστόσο, όλα τα εμπόδια ξεπερνιούνται, αν νιώθεις ότι δεν μπορείς να κάνεις κάτι άλλο. Σε αυτήν την περίπτωση, ακολούθησέ το 100%!

 

Και τι ονειρεύεσαι για το δικό σου μέλλον; Νεφέλη

Ονειρεύομαι να μπορώ να είμαι πάντα ανθρώπινη και να επηρεάζω τους γύρω μου με έναν καλό τρόπο. Να μπορούμε όλοι μαζί -με όποια δύναμη έχει ο καθένας μας, λίγο-λίγο και από οποιαδήποτε θέση- να κάνουμε τον κόσμο λίγο καλύτερο και πιο όμορφο. Δεν το λέω ως κλισέ. Το εννοώ! Θέλω κάθε μέρα να έχω ένα θετικό αποτύπωμα. Ακόμα κι αν φύγω αύριο, να μπορώ να πω πως σήμερα έδωσα κάτι καλό. Αυτό με απασχολεί πολύ, το να μπορώ να δίνω χαρά στους γύρω μου και να αφήνω ένα καλό αποτύπωμα!

 

Στον Κόσμο του Σεργκέι Ραχμάνινοφ #1

Σάββατο 1 Απριλίου 2023, ώρα 21.00

Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης

Αίθουσα Φίλων Μουσικής (Μ1)

Η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης τιμά τα 150 χρόνια από τη γέννηση του Σεργκέι Ραχμάνινοφ με μία σειρά συναυλιών, οι οποίες αναφέρονται σε διάφορες χρονικές περιόδους της ζωής και της καριέρας του σπουδαίου Ρώσου πιανίστα, μαέστρου και συνθέτη. Στην πρώτη συναυλία θα απολαύσουμε τη Νεφέλη Μούσουρα στο πιάνο και τον Βλαδίμηρο Συμεωνίδη στη διεύθυνση ορχήστρας.

Πρόγραμμα:

Μιχαήλ Γκλίνκα (1804-1857): Εισαγωγή από την όπερα “Ρουσλάνος και Λιουντμίλα”.

Σεργκέι Ραχμάνινοφ (1873-1943): Κοντσέρτο για πιάνο αρ.1 σε φα δίεση ελάσσονα, έργο 1.

Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι (1840-1893): Συμφωνία αρ.6 σε σι ελάσσονα, έργο 74 (“Παθητική”).

Εισιτήρια:

Εκδοτήριο Κ.Ο.Θ. (Λ. Νίκης 73, Τ. 231 023 6990) και ηλεκτρονικά στο www.tsso.gr.

[email protected]

“I must be a mermaid, Rango. I have no fear of depths and a great fear of shallow living.” Anais Nin