Εδώ και 30 χρόνια, η αρχιτέκτων, ακαδημαϊκός και συγγραφέας Lesley Lokko διερευνά τη σύνδεση της αρχιτεκτονικής με τη “φυλή”, την κοινωνία και το περιβάλλον.

 

Η Lesley Lokko γεννήθηκε στο Dundee και μεγάλωσε στην Γκάνα και τη Σκωτία. Σε ηλικία 17 ετών πήγε σε ιδιωτικό οικοτροφείο στην Αγγλία. Άρχισε να σπουδάζει Εβραϊκά και Αραβικά στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, αλλά εγκατέλειψε το πρόγραμμα για να μεταβεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αποφοίτησε από τη Σχολή Αρχιτεκτονικής Bartlett, University College του Λονδίνου, με BSc (Arch) το 1992, και ένα MArch το 1995, ενώ συνέχισε με διδακτορικό στην αρχιτεκτονική από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου το 2007.

 

Το 2015 ίδρυσε το Graduate School of Architecture στο Πανεπιστήμιο του Johannesburg. Τέσσερα χρόνια μετά, ανέλαβε ως κοσμήτορας Αρχιτεκτονικής στο The Bernard and Anne Spitzer School of Architecture, CCNY. Ωστόσο, παραιτήθηκε το 2020, επικαλούμενη τον εξοντωτικό φόρτο εργασίας και την έλλειψη ενσυναίσθησης για τις μαύρες γυναίκες.

 

 

African Futures Institute (AFI)

Επιστρέφοντας από τη Νέα Υόρκη στην Άκρα της Γκάνα, η Lokko ίδρυσε, τον Απρίλιο του 2021, το African Futures Institute (AFI). Το ινστιτούτο λειτουργεί ως ανεξάρτητο μεταπτυχιακό σχολείο αρχιτεκτονικής, ερευνητικό κέντρο και πλατφόρμα δημόσιων εκδηλώσεων. Aποστολή του είναι να μεταμορφώσει τα δομημένα περιβάλλοντα της Αφρικής,.εκπαιδεύοντας μια νέα γενιά Αφρικανών αρχιτεκτόνων, αστικών σχεδιαστών και πολιτικών,.για να ηγηθούν της παγκόσμιας συζήτησης γύρω από την κοινωνική και περιβαλλοντική ισότητα. Στόχος του είναι να μεταμορφώσει την παγκόσμια αρχιτεκτονική εκπαίδευση,.τοποθετώντας την κλιματική αλλαγή, την ποικιλομορφία και την πρόσβαση στο επίκεντρο της αρχιτεκτονικής παιδαγωγικής και όχι στο περιθώριό της.

 

 

Επί του παρόντος

Πέραν της ίδρυσης του AFI, η Lokko είναι ιδρυτικό μέλος του Συμβουλίου Αστικών Πρωτοβουλιών,.που συνιδρύθηκε από το LSE Cities, το UN Habitat και το UCL Institute for Innovation and Public Purpose,.και διαχειρίστρια του The Architecture Foundation, με έδρα το Λονδίνο. Επίσης, είναι Επισκέπτρια Καθηγήτρια στο Bartlett School of Architecture του UCL,.ενώ έχει διατελέσει επισκέπτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Westminster,.στο University of Cape Town, στο The Cooper Union και στο University of Virginia. Είναι συντάκτρια του White Papers, Black Marks: Race, Culture, Architecture (University of Minnesota Press, 2000) και αρχισυντάκτρια του FOLIO: Journal of Contemporary African Architecture, που εκδίδεται από το AFI.

 

Οι βραβεύσεις

Η πολυπράγμων Γκανο-Σκοτσέζα είναι αποδέκτης μιας σειράς βραβείων, για τη συνεισφορά της στην αρχιτεκτονική εκπαίδευση. Ανάμεσά τους το RIBA Annie Spink Award for Excellence in Education 2020 και το Βραβείο AR Ada Louise Huxtable για τη Συνεισφορά της στην Αρχιτεκτονική 2021.

Πιο πρόσφατο κατόρθωμά της είναι ότι διορίστηκε Αξιωματικός του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (OBE) στα 2023 New Year Honours, για τις υπηρεσίες της στην αρχιτεκτονική και την εκπαίδευση.

 

 

Από την αρχιτεκτονική στα… μυθιστορήματα

Πέρα από τη σπουδαία συνεισφορά της στην αρχιτεκτονική εκπαίδευση, η Lokko είναι και εξαιρετικά ταλαντούχα συγγραφέας. Το πρώτο μυθιστόρημά της, “Sundowners” (Orion), κυκλοφόρησε το 2004, ενώ ακολούθησαν 12 ακόμη bestsellers, που, μάλιστα, έχουν μεταφραστεί σε 15 γλώσσες! Το 2025 αναμένεται να κυκλοφορήσει το νέο της βιβλίο, με τίτλο “The Lonely Hour”.

 

Ο ρόλος της στη 18^η La Biennale di Venezia

Η Lokko υπήρξε μέλος της Διεθνούς Κριτικής Επιτροπής της 17^ης Διεθνούς Έκθεσης Αρχιτεκτονικής της La Biennale di Venezia. Τον Δεκέμβριο του 2021 διορίστηκε Επιμελήτρια της Biennale Architettura 2023 της La Biennale di Venezia. Είναι, μάλιστα, η πρώτη μαύρη αρχιτέκτονας, που αναλαμβάνει αυτόν τον ρόλο. Για την ιδιαίτερη αυτή τιμή, η Lokko δήλωσε:

 

«Μια νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων αναδύεται, με νέα κέντρα παραγωγής και ελέγχου γνώσης. Αναδύεται επίσης ένα νέο κοινό, διψασμένο για διαφορετικές αφηγήσεις, διαφορετικά εργαλεία και διαφορετικές γλώσσες του χώρου, της μορφής και του τόπου. Μετά από δύο από τα πιο δύσκολα και διχαστικά χρόνια της ζωντανής μνήμης μας, οι αρχιτέκτονες έχουμε μια μοναδική ευκαιρία να δείξουμε στον κόσμο τι κάνουμε καλύτερα: να προτείνουμε φιλόδοξες και δημιουργικές ιδέες που μας βοηθούν να φανταστούμε ένα κοινό πιο δίκαιο και αισιόδοξο μέλλον.»

 

 

Eυχαρίστησε τον Πρόεδρο, Roberto Cicutto, και ολόκληρη την ομάδα της La Biennale di Venezia, χαρακτηρίζοντας την επιλογή τους «τολμηρή και γενναία». Η Biennale Architettura 2023, με θεματική “The Laboratory of the Future” θα διεξαχθεί από τις 20 Μαΐου έως τις 26 Νοεμβρίου 2023.

 

Κεντρική εικόνα: Lesley Lokko. Photo: ©Festus Jackson-Davis.