Oι Έλληνες σκηνοθέτες κατέχουν σημαντική θέση στο διεθνές στερέωμα, αποδεικνύοντας πως το ελληνικό σινεμά έχει λαμπρό παρόν και μέλλον.
Με αφορμή την πρόσφατη διάκριση του Γιώργου Λάνθιμου, ο οποίος κέρδισε τον Χρυσό Λέοντα στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας,.συνειδητοποιούμε ότι οι Έλληνες σκηνοθέτες που διαπρέπουν στο εξωτερικό φέρουν μια νέα πνοή για τον ελληνικό κινηματογράφο.
Η Τέχνη πάντα θα μας σώζει από τα σκοτάδια των καιρών και οι παρακάτω εν ζωή ταλαντούχοι δημιουργοί το γνωρίζουν καλά.
Γιώργος Λάνθιμος
Ξεκινάμε δικαιωματικά από τον διακριθέντα σκηνοθέτη, που κέρδισε τον φετινό Χρυσό Λέοντα στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας για την ταινία του “Poor Things”.
Σπούδασε σκηνοθεσία κινηματογράφου στη Σχολή Σταυράκου και, παράλληλα, εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη του Λάκη Λαζόπουλου στην τηλεοπτική σειρά “Δέκα Mικροί Mήτσοι”. Στα πρώτα σκηνοθετικά “κατορθώματα” ανήκουν δημοφιλείς διαφημίσεις,. τα έσοδα των οποίων χρησιμοποιούσε για να ξεκινήσει τις πρώτες του ταινίες.
Στο portfolio του ανήκουν και γνωστά video clip διάσημων καλλιτεχνών, όπως του Σάκη Ρουβά. Ήταν μέλος της ομάδας που σχεδίασε τις τελετές έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας.
Αν και η πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους ήταν η “Κινέττα”,.η οποία προβλήθηκε στα κινηματογραφικά φεστιβάλ του Τορόντο, έγινε ευρέως γνωστός από την ταινία του “Κυνόδοντας”, που έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ Καννών, κερδίζοντας το πρώτο βραβείο “Ένα Κάποιο Βλέμμα”.και το Βραβείο Νεότητας, ενώ η Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου της απένειμε πέντε βραβεία το 2010. Ο κυνόδοντας έφτασε μέχρι τα βραβεία Όσκαρ.
Ακολούθησαν οι ταινίες “Αστακός” και “Άλπεις”, με πρωταγωνιστές διεθνούς βεληνεκούς, κάτι που συνεχίστηκε με την ταινία “Ο Θάνατος του ιερού ελαφιού”, που απέσπασε διθυραμβικές κριτικές και “έσπασε” ταμεία.
Η ταινία “The Favourite” έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο 75ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας τον Αύγουστο του 2018,.όπου τιμήθηκε με δύο βραβεία: το Κύπελλο Βόλπι καλύτερης γυναικείας ερμηνείας για την Ολίβια Κόλμαν και το Μεγάλο Βραβείο των Κριτικών.
Συνολικά η ταινία έλαβε Όσκαρ Α’ Γυναίκειου ρόλου, Χρυσή Σφαίρα “Καλύτερης Γυναικείας ερμηνείας”, Αργυρό Λέοντα στο 75ο Φεστιβάλ Βενετίας, 10 οσκαρικές υποψηφιότητες και 8 βραβεία Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου.
Και κάπως έτσι φτάνουμε στο “Poor Things” με πρωταγωνίστρια την Έμα Στόουν και στον φετινό Χρυσό Λέοντα,.που δικαιωματικά πια κατέχει ο ταλαντούχος σκηνοθέτης, με μια διεθνή καριέρα που πολλοί ονειρεύονται…
Bασίλης Κεκάτος
Γεννημένος το 1991 στην Κεφαλονιά, ανήκει στο “νέο αίμα” σκηνοθετών με λαμπρό παρόν και μέλλον. Ο Βασίλης Κεκάτος είναι σεναριογράφος και σκηνοθέτης.
Σπούδασε σκηνοθεσία κινηματογράφου στη σχολή καλών τεχνών του Πανεπιστημίου Brunel του Λονδίνου. Ξεκίνησε να αποσπά θετικές κριτικές με την ταινία “Ανάδρομο” στο Φεστιβάλ Δράμας, ενώ η πορεία του συνεχίστηκε με το “Zero Star Hotel”,. που είχε διακριθεί ανάμεσα στις 15 καλύτερες από όλο τον κόσμο στον διαγωνισμό Sundance Ignite.
Είναι ο πρώτος Έλληνας δημιουργός που βραβεύτηκε με τον Χρυσό Φοίνικα καθώς και τον Queer Φοίνικα, για την καλύτερη ταινία μικρού μήκους στο Φεστιβάλ των Κανών για την ελληνογαλλική ταινία μικρού μήκους “Η απόσταση ανάμεσα στον ουρανό κι εμάς”,.την οποία σκηνοθέτησε και συνέγραψε, ενώ έχει συμμετάσχει και διακριθεί σε μεγάλα διεθνή φεστιβάλ, όπως του Λοκάρνο, το Sundance, του Κλερμόν-Φεράντ και του Τέλιουραϊντ.
Φέτος, θα προβληθεί στο MEGA η πολυαναμενόμενη τηλεοπτική δουλειά του σκηνοθέτη, με τίτλο “Milky Way” σε σενάριο και σκηνοθεσία του ίδιου. Είναι η πρώτη ελληνική παραγωγή που παρουσιάζεται ποτέ στο Series Mania -η σημαντικότερη διοργάνωση.αφιερωμένη εξ ολοκλήρου στις σπουδαιότερες τηλεοπτικές σειρές παγκοσμίως- και μάλιστα στο Επίσημο Διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ, όπου επιλέγονται μόλις 8 σειρές από ολόκληρο τον κόσμο.
Γιάννης Σμαραγδής
Ο σπουδαίος Έλληνας σκηνοθέτης μεγάλωσε στo Ηράκλειο Κρήτης, ενώ σπούδασε σκηνοθεσία στην Ελλάδα και το Παρίσι.
Η πρώτη του εμφάνιση έγινε το 1972 με τη μικρού μήκους ταινία “Δύο τρία πράγματα…”, η οποία βραβεύτηκε στην Ελλάδα και διακρίθηκε στο Φεστιβάλ του Μόντρεαλ στον Καναδά.
Οι ταινίες που τον όρισαν και ταξίδεψαν το όνομά του στο εξωτερικό είναι οι “Καβάφης”,.“El Greco”, “Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι” και “Καζαντζάκης”.
Οι διακρίσεις του πολλές… Τον έχρισαν ομόφωνα, Υπεύθυνο Κινηματογράφου και Θεάτρου και επικαφελής όλων των επιστημονικών μελετών του τμήματος από το Διεθνές ινστιτούτο Νομικών,.Οικονομικών και Κοινωνικών Μελετών με έδρα τη Ρώμη, ενώ είναι μέλος της Επιτροπής Προεδρίας των Διεθνών Βραβείων Giuseppe Sciacca.
To 2008 ο Γιάννης Σμαραγδής είχε διακριθεί, λαμβάνοντας το Διεθνές Βραβείο Σκηνοθεσίας για την ταινία “El Greco”.
Μια ταινία αφιερωμένη στον βίο και τον θάνατο του Καποδίστρια φαίνεται ότι θα είναι το τελευταίο του σκηνοθετικό εγχείρημα, όπως ο ίδιος αποκάλυψε.
Ως συγγραφέας έχει εκδώσει τα βιβλία “Γεωγραφία του μη ορατού” (1995),.“Καβάφης -λογοτεχνική μορφή του σεναρίου Καβάφης”(1996) και το διήγημα “Η ελαφίνα της πλατείας Χαλανδρίου” (2006).
Πάνος Κούτρας
Γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε κινηματογράφο στο Λονδίνο και ύστερα στη Σορβόννη. Ξεκίνησε την καριέρα του σκηνοθετώντας ταινίες μικρού μήκους.
Η πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους ήταν “Η επίθεση του γιγαντιαίου μουσακά”,. μία πειραματική ταινία, η οποία σατίριζε τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Το 2004 προβλήθηκε στο 45ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του, ” Αληθινή ζωή”.
Το 2009 δημιούργησε την ταινία “Στρέλλα”, μία ιδιαίτερη και τολμηρή ταινία,.που προκάλεσε αίσθηση στο κοινό και στους κριτικούς, και τον καθιέρωσε. Είναι από τις λίγες ελληνικές ταινίες που αφορά ένα θέμα ταμπού της ελληνικής κοινωνίας, τα τρανς άτομα.
To 2014 σκηνοθέτησε την ταινία “Xenia”, η οποία έλαβε διεθνή αναγνωρισιμοτητα,.ως υποψήφια για το βραβείο Queer Palm στο 67ο φεστιβάλ των Καννών.
O Πάνος Κούτρας επέστρεψε το 2022 με ένα “παραμύθι για μεγάλους” με τον τίτλο “Dodo”, μια συμπαραγωγή Ελλάδας, Γαλλίας και Βελγίου. Μάλιστα η ταινία “ταξίδεψε” στο 75ο Φεστιβάλ Καννών αφήνοντας τις καλύτερες εντυπώσεις στους κριτικούς.
Γιώργος Ζώης
Σπούδασε εφαρμοσμένα μαθηματικά και φυσικές επιστήμες στο ΕΜΠ και σκηνοθεσία κινηματογράφου στη Σχολή Καλών Τεχνών του Βερολίνου.
Οι ταινίες του έχουν διαγωνιστεί στα σημαντικότερα διεθνή φεστιβάλ (Κάννες, Βενετία, Ρότερνταμ, Τέλιουραϊντ, Παλμ Σπρινγκς, Κλερμόν Φεράν). και έχουν τιμηθεί με πολλά βραβεία και διακρίσεις παγκοσμίως. Στην Ελλάδα έχει κερδίσει το βραβείο καλύτερης μικρού μήκους ταινίας για το “Casus Belli”. και το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη για το “Interruption” από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου.
Επίσης, ήταν υποψήφιος για το βραβείο σκηνοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου με την ταινία του “Τίτλοι Τέλους”, ενώ έχει διατελέσει μέλος της επίσημης κριτικής επιτροπής για το “Λιοντάρι του Μέλλοντος” στο 74ο Διεθνές Φεστιβάλ της Βενετίας.
H μεγάλη μήκους ταινία του, “Stage Fright”, κέρδισε για το σενάριό της το Μεγάλο βραβείο ανάπτυξης κινηματογραφικού σχεδίου του Γαλλικού Κέντρου Κινηματογράφου (CNC) στο Φόρουμ Συμπαραγωγών Cinelink του Φεστιβάλ Σαράγεβο 2011.και το δεύτερο βραβείο στο Framework του Torino Film Lab 2012, που δίνεται σε σκηνοθέτες για την πρώτη ή δεύτερη ταινία τους.
