Οι απώλειες και η σπατάλη τροφίμων αποτελούν παγκόσμιο πρόβλημα. Bάλε τέλος με απλούς τρόπους και γίνε food saver!

Καθημερινά σε κάθε νοικοκυριό πετιούνται τεράστιες ποσότητες τροφίμων. Δυστυχώς, δεν υπολογίζουμε τη σημασία και την έκταση του προβλήματος της σπατάλης τους. Μάθε, λοιπόν, γιατί είναι σημαντικό να γίνεις food saver, βάζοντας το δικό σου λιθαράκι στην επίλυση παγκόσμιων προβλημάτων.

 

Γιατί είναι τόσο σοβαρό ζήτημα η σπατάλη τροφίμων;

Τα τελευταία χρόνια ακούγονται όλο και συχνότερα οι όροι απώλεια (food loss) και σπατάλη τροφίμων (food waste). Και δεν είναι τυχαίος ο θόρυβος που γίνεται, αφού πρόκειται για ένα φαινόμενο που έχει αποκτήσει διαστάσεις σοβαρού προβλήματος, σε παγκόσμιο επίπεδο.

 

Ακούγεται υπερβολικό, κι όμως, αποτελεί θλιβερή πραγματικότητα ότι, σχεδόν το ⅓ της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων χάνονται ή σπαταλώνται στη διαδρομή τους από το αγρόκτημα μέχρι το πιάτο μας, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών.

 

 

Αυτό μεταφράζεται σε σπατάλη 1,3 δισεκατομμυρίων τόνων τροφής, με τεράστιες κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές συνέπειες (8-10% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου!).

 

 

Στην ΕΕ η απώλεια ή σπατάλη τροφίμων σε ετήσια βάση υπολογίζεται σε 88 εκατομμύρια τόνους τροφής, τη στιγμή που 33 εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται αντιμέτωποι με επισιτιστική ανασφάλεια.

 

Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της δεσμεύονται, μέσω των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, να μειώσουν στο μισό την κατά κεφαλήν σπατάλη τροφίμων σε επίπεδο λιανικής πώλησης και καταναλωτή έως το 2030. Επιπλέον, έχουν ως στόχο να μειώσουν τις απώλειες τροφίμων σε όλη την έκταση των αλυσίδων παραγωγής και εφοδιασμού.

Οι Έλληνες σπαταλάμε τρόφιμα;

Μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόσφατη έρευνα των Ηνωμένων Εθνών το 2021, ανέδειξε άλλη μία δυσάρεστη πρωτιά της χώρας μας.

 

 

Η Ελλάδα κατατάσσεται 1η στην ΕΕ (και 3η στον κόσμο) στη σπατάλη τροφίμων. Υπολογίζεται σπατάλη 142 κιλών τροφίμων ετησίως κατά κεφαλήν, ποσότητα σχεδόν διπλάσια από τον παγκόσμιο μέσο όρο που είναι 74 κιλά.

 

 

Αν κάνεις τον πολλαπλασιασμό, η ποσότητα αυτή αντιστοιχεί σε πάνω από μισό τόνο τροφίμων τον χρόνο, για μια συνηθισμένη τετραμελή οικογένεια. Κι αυτό, σε μια χώρα με 1,4 εκατομμύρια κατοίκους να βρίσκονται σε επισιτιστική ανασφάλεια.

 

Τι πετάει κάθε χρόνο μια τετραμελής οικογένεια στην Ελλάδα κατά μέσο όρο;

 

 

Βασισμένο σε 18μηνη έρευνα του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα της ΑΒ Βασιλόπουλος.

 

Πως θα γίνεις ένας food saver με 10 μικρές αλλαγές;

 

Στόχος των Ηνωμένων Εθνών, στα πλαίσια της Βιώσιμης Ανάπτυξης, είναι η μείωση της σπατάλης τροφίμων στο μισό μέχρι το 2030.

Ας δούμε, όμως, πώς μπορεί ο καθένας μας ατομικά να συμβάλλει προς αυτή την κατεύθυνση.

1.Ψώνισε έξυπνα! Προγραμμάτισε τα ημερήσια ή εβδομαδιαία γεύματα, και εφοδιάσου με τα απαραίτητα υλικά στις αναγκαίες ποσότητες. Χρησιμοποίησε λίστα για ψώνια, καθώς μπορεί να αποβεί σωτήρια για το πορτοφόλι, αλλά και για τη ζυγαριά σου.

2. Μην πετάς το φαγητό της προηγούμενης μέρας (leftovers). Μπορείς να το βάλεις στην κατάψυξη, για εκείνη τη μέρα που δε θα προλαβαίνεις να μαγειρέψεις ή να το μετατρέψεις σε ένα νέο γεύμα. Μπορείς, ακόμα, να το μοιραστείς με τον γείτονα ή με την κολλητή σου, που δεν το “έχει” με τη μαγειρική!

3. Χρησιμοποίησε τη φαντασία σου (μαζί με τη βοήθεια του διαδικτύου) και μαγείρεψε νόστιμα και εύκολα φαγητά, με υλικά που διαθέτεις στο σπίτι και κινδυνεύουν να λήξουν ή να χαλάσουν. Μερικές νοστιμότατες ομελέτες, πίτσες, σάλτσες για μακαρονάδες, τάρτες και πίτες οφείλουν την προέλευση τους σε τέτοιες στιγμές εκκαθάρισης.

 

 

4. Μη χρησιμοποιείς μεγάλα πιάτα και μη γεμίζεις υπερβολικά το πιάτο σου. Είναι προτιμότερο να το ξαναγεμίσεις, αν αισθανθείς ότι δεν χόρτασες.

5. Αποθήκευσε κατάλληλα τα τρόφιμά σου, ελέγχοντας τις οδηγίες συντήρησης, που αναγράφονται στη συσκευασία.

6. Βεβαιώσου ότι η θερμοκρασία του ψυγείου σου δεν ξεπερνά τους 5°C.

7. Μη φορτώνεις τα ντουλάπια και το ψυγείο σου με πολλά τρόφιμα, που κινδυνεύεις να ξεχάσεις ότι τα αγόρασες.

8. Προσοχή στις προσφορές! Είναι δελεαστικές, αλλά για να είναι και συμφέρουσες, θα πρέπει πραγματικά να χρειάζεσαι αυτό που αγοράζεις, στην ποσότητα που το αγοράζεις.

9. Ακολούθησε τον κανόνα “first in- first out”, δηλαδή καταναλώνουμε πρώτα τα τρόφιμα που αγoράσαμε νωρίτερα.

10. Να διαβάζεις πάντα προσεκτικά την ημερομηνία λήξης των τροφίμων, που πρόκειται να αγοράσεις. Δώσε προσοχή στη διαφορά στις παρακάτω ημερομηνίες λήξης:

 

“Best before” ή “Κατανάλωση κατά προτίμηση πριν από” :

Τα τρόφιμα θα παραμείνουν ασφαλή για κάποιο χρονικό διάστημα μετά από αυτή την ημερομηνία, αλλά δεν θα έχουν την ίδια υψηλή ποιότητα και τα ίδια οργανοληπτικά χαρακτηριστικά, όπως γεύση και υφή.

 

“Κατανάλωση έως”:

Το τρόφιμο μπορεί να καταναλωθεί με ασφάλεια αυστηρά μέχρι αυτή την ημερομηνία. Μετά από αυτή, ακόμη κι αν οπτικά φαίνεται καλά, είναι επικίνδυνο για πρόκληση τροφικής δηλητηρίασης.

Την επόμενη φορά, λοιπόν, που θα σκεφτείς να πετάξεις κάποιο τρόφιμο, αναρωτήσου: Μπορώ να το διατηρήσω ή να το μεταποιήσω? Γιατί μου περίσσεψε ή γιατί χάλασε ? Γιατί έληξε πριν το καταναλώσω?

 

 

Οι απαντήσεις θα είναι οι βοηθοί σου στην αλλαγή νοοτροπίας και σκέψης προς την κατεύθυνση της μείωσης της σπατάλης τροφίμων!