Συχνά παρατηρείς ότι το καλοκαίρι, αν και συνώνυμο των διακοπών, της ανεμελιάς και της χαλαρής διάθεσης, η ψυχολογία σου αλλάζει αισθητά.
Έχεις καλύτερη διάθεση, περισσότερη ενέργεια και μεγαλύτερη αισιοδοξία. Ένας βασικός παράγοντας πίσω από αυτή τη μεταστροφή είναι η έκθεση στον ήλιο και η παραγωγή βιταμίνης D, που όπως αναφέρουν επιστημονικές μελέτες, επηρεάζει τη ψυχική μας υγεία με διάφορους τρόπους.
Η ηλιακή έκθεση και η φυσική παραγωγή βιταμίνης D
Η βιταμίνη D συντίθεται στο δέρμα, όταν αυτό εκτίθεται στην υπεριώδη ακτινοβολία UVB του ήλιου. Αν και μπορούμε να τη λάβουμε και μέσω της διατροφής ή συμπληρωμάτων, η έκθεση στον ήλιο παραμένει ο πιο φυσικός και αποτελεσματικός τρόπος για την αύξηση των επιπέδων της στον οργανισμό.
Η βιταμίνη D παίζει ρόλο-κλειδί όχι μόνο στην υγεία των οστών και του ανοσοποιητικού, αλλά και στη λειτουργία του εγκεφάλου.
Πρόσφατες αναλύσεις και συστηματικές επισκοπήσεις έχουν ενισχύσει τη θεωρία ότι υπάρχει σαφής σύνδεση μεταξύ βιταμίνης D και κατάθλιψης. Συγκεκριμένα:
-
Μια μετα-ανάλυση του 2023 που περιλάμβανε 31 τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές με πάνω από 24.000 άτομα, έδειξε ότι η συμπλήρωση βιταμίνης D3 μείωσε σημαντικά τα καταθλιπτικά συμπτώματα, ιδιαίτερα σε εκείνους που είχαν χαμηλά αρχικά επίπεδα ή παρουσίαζαν προϋπάρχουσα κατάθλιψη.
-
Άλλη έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Nutrients (2023), βασισμένη σε ενήλικες από τη νότια Ιταλία, αποκάλυψε ότι η επαρκής έκθεση στον ήλιο και η φυσική δραστηριότητα συνδέονται με χαμηλότερα επίπεδα άγχους και στρες, ενώ η ανεπαρκής βιταμίνη D συνδέθηκε με αυξημένο ψυχολογικό φορτίο.
Επίσης, ο ήλιος ενεργοποιεί επίσης την παραγωγή σεροτονίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που βελτιώνει τη διάθεση και συμβάλλει στο αίσθημα ευφορίας. Δεν είναι τυχαίο που η έλλειψη ηλιακού φωτός τον χειμώνα έχει συσχετιστεί με τη Seasonal Affective Disorder (SAD), μια μορφή εποχικής κατάθλιψης. Το καλοκαίρι, η αυξημένη διάρκεια της ημέρας και η φωτεινότητα επηρεάζουν θετικά τον κιρκάδιο ρυθμό, τον ύπνο και τη συνολική ψυχική ευστάθεια.
Ισορροπία: Ναι στην έκθεση στον ήλιο αλλά με μέτρο
Αν και τα οφέλη της ηλιακής έκθεσης είναι πολλά, η υπερβολική έκθεση ενέχει κινδύνους όπως η πρόωρη γήρανση του δέρματος και ο καρκίνος του δέρματος. Οι ειδικοί προτείνουν 15-30 λεπτά έκθεσης στον ήλιο καθημερινά (ανάλογα με τον τύπο δέρματος, την ώρα και τη γεωγραφική τοποθεσία), πάντα με προσοχή.
Το καλοκαίρι μας προσφέρει πολλά περισσότερα από απλώς ζεστές μέρες και διακοπές. Μας δίνει την ευκαιρία να συνδεθούμε με το σώμα και τη διάθεσή μας, να περπατήσουμε έξω, να ασκηθούμε και να φορτίσουμε τις εσωτερικές μας “μπαταρίες”.
Η συνειδητή έκθεση στον ήλιο, η επαρκής πρόσληψη βιταμίνης D και η αξιοποίηση των φυσικών μας ρυθμών, μπορούν να λειτουργήσουν ως φυσική αντικαταθλιπτική στρατηγική. Και όσο διαρκεί το καλοκαίρι, ας κάνουμε χώρο για περισσότερες ηλιόλουστες στιγμές — κυριολεκτικά και μεταφορικά.
