Κάθε χειμώνα, κυκλοφορούν διάφοροι διατροφικοί μύθοι. Από το διαχρονικό «η σούπα δεν χορταίνει» μέχρι το «πρέπει να τρώμε περισσότερο γιατί κάνει κρύο», οι απόψεις αυτές καταλήγουν συχνά να επηρεάζουν τις καθημερινές μας επιλογές.
Μύθος 1: «Στις χαμηλές θερμοκρασίες χρειαζόμαστε περισσότερο φαγητό»
Αυτή η ιδέα γεννήθηκε σε εποχές που η βαριά χειρωνακτική εργασία γινόταν σε εξωτερικούς χώρους. Εκεί, πράγματι, το σώμα έκαιγε περισσότερη ενέργεια για να διατηρήσει θερμοκρασία και να καλύψει τις σωματικές ανάγκες. Στη σημερινή καθημερινότητα, όμως, περνάμε τον περισσότερο χρόνο σε θερμαινόμενους χώρους, μετακινούμαστε με αυτοκίνητο και δεν υπάρχει μεγάλη έκθεση στο κρύο σε βαθμό που να αυξάνεται σημαντικά η ενεργειακή κατανάλωση. Η βασική καύση του οργανισμού παραμένει σχεδόν ίδια. Επομένως, δεν χρειαζόμαστε περισσότερο φαγητό τον χειμώνα.
Μύθος 2: «Η σούπα δεν χορταίνει»
Στην πραγματικότητα, συμβαίνει το αντίθετο. Οι σούπες είναι συνήθως πλούσιες σε νερό και φυτικές ίνες, έχουν χαμηλή ενεργειακή πυκνότητα και προκαλούν ισχυρό αίσθημα κορεσμού.
Μελέτες δείχνουν ότι ένα ζεστό πρώτο πιάτο, όπως λαχανόσουπα, μπορεί να μειώσει τη συνολική πρόσληψη θερμίδων σε ένα γεύμα. Αυτό συμβαίνει διότι ο συνδυασμός υγρού, ινών και θερμοκρασίας προκαλεί αργή γαστρική κένωση και παρατεταμένο κορεσμό.
Δες τη συνταγή: Σούπα Βελουτέ με Γλυκοπατάτα
Μύθος 3: «Θέλουμε περισσότερους υδατάνθρακες τον χειμώνα γιατί έχουμε περισσότερη πείνα»
Η αλήθεια είναι πιο περίπλοκη. Δεν χρειαζόμαστε αντικειμενικά περισσότερους υδατάνθρακες. Αυτό που συμβαίνει είναι πως οι χαμηλές θερμοκρασίες, η μικρότερη ηλιοφάνεια και η αλλαγή διάθεσης μάς οδηγούν συχνά σε «comfort foods», ζεστά, μαλακά, πλούσια σε υδατάνθρακες. Το σώμα δεν απαιτεί όμως περισσότερους υδατάνθρακες. Αυτό που χρειάζεται είναι σταθερή πρόσληψη ενέργειας, καλή ποιότητα υδατανθράκων (π.χ. προϊόντα ολικής άλεσης) και ο συνδυασμός τους με πρωτεΐνες και λιπαρά για καλύτερο κορεσμό.
Μύθος 4: «Το τζίντζερ, το μέλι και η κανέλα μάς προστατεύουν από ιώσεις»
Αν και πολλές φυσικές τροφές έχουν αντιοξειδωτικές ή αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, καμία δεν προσφέρει απόλυτη προστασία από ιούς ή μικρόβια. Το μέλι μπορεί να ανακουφίσει τον βήχα, το τζίντζερ να προσφέρει θερμογενετικά οφέλη και η κανέλα να επηρεάσει ελαφρώς τη γλυκόζη, αλλά δεν αποτελούν ασπίδα υγείας. Αυτό που πραγματικά μειώνει τον κίνδυνο λοιμώξεων είναι:
- επαρκής ύπνος
- καλή υγιεινή των χεριών
- ισορροπημένη διατροφή
- επαρκής πρόσληψη βιταμίνης D
- κατάλληλοι εμβολιασμοί
Τα τρόφιμα μπορούν να συμβάλλουν στην ευεξία αλλά δεν αντικαθιστούν την ιατρική πρόληψη.
Μύθος 5: «Το ζεστό αλκοόλ μάς ζεσταίνει»
Ρακόμελο, ζεστό κρασί, όλα αγαπημένες χειμωνιάτικες συνήθειες. Όμως η αίσθηση ζεστασιάς που δίνουν είναι παραπλανητική. Το αλκοόλ προκαλεί αγγειοδιαστολή, δηλαδή το αίμα έρχεται στην επιφάνεια του δέρματος και νιώθουμε στιγμιαία θερμότητα. Στην πραγματικότητα όμως, το σώμα χάνει θερμότητα πιο γρήγορα, άρα το αλκοόλ όχι μόνο δεν ζεσταίνει, αλλά μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο υποθερμίας σε χαμηλές θερμοκρασίες.
Μύθος 6: «Τον χειμώνα η πείνα αυξάνεται επειδή το σώμα θέλει να αποθηκεύσει λίπος»
Οι εποχές που ο άνθρωπος αποθήκευε λίπος για να επιβιώσει στον χειμώνα έχουν περάσει εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ο σύγχρονος οργανισμός δεν αλλάζει τις βιολογικές του ανάγκες ανά εποχή, τουλάχιστον σε αυτό το επίπεδο.
Αυτό που συχνά αλλάζει είναι:
- λιγότερο φως (άρα λιγότερη σεροτονίνη)
- περισσότερος χρόνος στο σπίτι
- αυξημένη όρεξη για «ζεστά» και πλούσια φαγητά
Άρα οι διατροφικές αλλαγές τον χειμώνα έχουν ψυχολογικά, όχι βιολογικά αίτια.
Μύθος 7: «Ο χειμώνας δεν είναι κατάλληλη εποχή για άσκηση»
Ίσα-ίσα: ο χειμώνας ευνοεί το περπάτημα και την ήπια άσκηση, καθώς η χαμηλή θερμοκρασία μειώνει την καρδιαγγειακή επιβάρυνση. Η χρήση κατάλληλου εξοπλισμού (ρούχα, υποδήματα) επιτρέπει άνετη άσκηση ακόμη και έξω. Επιπλέον, η άσκηση βοηθά σημαντικά στη διάθεση, κάτι ιδιαίτερα χρήσιμο τους μήνες με μικρή ηλιοφάνεια.
Συνεπώς
Ο χειμώνας δεν απαιτεί «ειδική διατροφή», αλλά καλές συνήθειες: ζεστά, χορταστικά γεύματα με θρεπτικά συστατικά, κατάλληλη ενυδάτωση, επαρκή ύπνο και σωματική δραστηριότητα. Η γνώση μάς προστατεύει από τους μύθους, και ο χειμώνας είναι υπέροχη ευκαιρία για να φροντίσουμε πραγματικά το σώμα μας.
Ακολουθήστε τις Restart Diet σε Instagram, Facebook και στο restartdiet.gr, για οδηγίες σε σχέση με τη διατροφή σας, βίντεο με συνταγές και λύσεις για την οργάνωση της δίαιτάς σας.
Διαβάστε επίσης: Τροφές που ενεργοποιούν τον φυσικό θερμοστάτη του σώματος
