Η ταλαντούχα designer Eleni Bantra βάζει -κυριολεκτικά- τη μόδα στο μικροσκόπιο και δημιουργεί πολυτελή αξεσουάρ που “παντρεύουν” την επιστημονική έρευνα με τη σχεδιαστική της δεινότητα!

 

“Ξεκίνησα το brand τον Ιούλιο του 2019. Είχα άγχος, αλλά έπρεπε να κυνηγήσω το όνειρό μου”, όπως μου λέει η Eleni Bantra. Η ταλαντούχα designer, που ζει στο Λονδίνο, είχε μια πρωτότυπη ιδέα: να βάλει στο μικροσκόπιο του εργαστηρίου της άνθη, έντομα, χημικές ουσίες και να αποτυπώσει καλλιτεχνικά τα ιδιαίτερα μοτίβα τους σε πολυτελή αξεσουάρ μόδας. Στη συζήτησή μας αναλύει τη φιλοσοφία του brand Eleni Bantra, μιλά για τη Slow Fashion και μοιράζεται τα όνειρά της…

 

 

Τα αξεσουάρ σου είναι ένα αμάλγαμα τέχνης και επιστήμης. Πώς ξεκίνησε αυτό το “ταξίδι” στη βιομιμητική;

Το αντικείμενο των σπουδών μου ήταν η επεξεργασία των πρώτων υλών και οι μέθοδοι μετασχηματισμού τους σε ένα όμορφο, καλαίσθητο αποτέλεσμα. Συνεπώς, εξαρχής διδάχτηκα πώς να συνδυάζω την τέχνη με την επιστήμη, προκειμένου να δώσω μορφή σε ένα τελικό προϊόν. Συγκεκριμένα, το πρώτο μου πτυχίο (BA (Hons) in Textiles with Business Studies στο πανεπιστήμιο του Brighton) με εισήγαγε στον χρωματισμό των υφασμάτων, στον τρόπο αναγνώρισης και επεξεργασίας τους, σε διαφορετικές τεχνικές. Σε ανάλογη προσέγγιση εκτέθηκα και στο δεύτερο πτυχίο μου (MA in Jewellery and Metal στο Royal College of Art του Λονδίνου), κατά το οποίο έμαθα να μετασχηματίζω ποικίλα μέταλλα από την πιο καθαρή, φυσική τους μορφή σε όμορφα αντικείμενα.

Επρόκειτο κάθε φορά για έναν συνδυασμό τέχνης και επιστήμης, ελκυστικό για εμένα και καθοριστικό για τη δουλειά μου. Είχα πάντοτε μπροστά μου ένα φύλλο εργασίας με καταγεγραμμένους υπολογισμούς, δοσολογίες και ακριβή χρόνο που οδηγούσαν σε ένα επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.

Για πρώτη φορά, άρχισα να κοιτάζω κάτω από το μικροσκόπιο, όταν προετοίμαζα την τελική εργασία για το ΒΑ μου. Η βασική ιδέα μου ήταν να εξερευνήσω περαιτέρω μοτίβα, με έναν διαφορετικό τρόπο, κάτι που δεν θα μπορούσα να κάνω δια γυμνού οφθαλμού. Κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου, ο αθλητισμός με βοήθησε να αντιμετωπίσω το άγχος μου. Χρειάστηκε αρκετός καιρός για να συνειδητοποιήσω την προσπάθεια που κατέβαλλε το σώμα μου για να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις μιας κοπιαστικής ημέρας και έτσι αποφάσισα να κοιτάξω το ανθρώπινο σώμα κάτω από το μικροσκόπιο. Μου γεννήθηκε, δηλαδή, η διανοητική περιέργεια να εξερευνήσω την καθαρή και ευαίσθητη πολυπλοκότητα των εσωτερικών οργάνων του σώματός μας. Και… αυτό ήταν! Καταγοητευμένη από τη δυνατότητα συνδυασμού της φύσης με την τεχνολογία, ξεκίνησα να διερευνώ και να αναπτύσσω την αρχική μου ιδέα.

 

 

Πώς καταφέρνεις να “παντρεύεις” αυτούς τους δύο διαφορετικούς κόσμους; Ή μήπως, τελικά, δεν είναι τόσο διαφορετικοί;

Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν διατύπωσε αποφθεγματικά αυτό το “πάντρεμα”: “ The most beautiful thing we can experience is the mysterious. It is the source of all art and science.” (Το πιο γοητευτικό πράγμα είναι το μυστήριο. Είναι η πηγή κάθε αληθινής τέχνης και κάθε επιστήμης.)

Πολύ συχνά ξεχνάμε την ομορφιά που υπάρχει στη φύση. Είμαστε τόσο πολυδιασπασμένοι από την τεχνολογία και τα καινούργια κάθε φορά επιτεύγματά της, που επιλέγουμε -συνειδητά ή ασυνείδητα- να αγνοούμε από πού προήλθαν όλα. Ζούμε σε έναν συναρπαστικό, πανέμορφο κόσμο, γνωρίζουμε όμως πραγματικά ποια άλλα όντα τον απαρτίζουν;

Η σύλληψη της κεντρικής ιδέας του brand μου πηγάζει από οτιδήποτε μας περιβάλλει και δεν είναι ορατό δια γυμνού οφθαλμού. Το σχεδιαστικό αποτέλεσμα προκύπτει από τον συνδυασμό αυτών των οργανικών δομών του φυσικού περιβάλλοντος με τα γεωμετρικά σχήματα των εργαλείων που ο άνθρωπος έφτιαξε για να τις δει. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, αξιοποιεί δημιουργικά και ισότιμα τους παράγοντες “φύση” και “άνθρωπο”, ενώ ταυτόχρονα συμπλέκει οργανικά την τέχνη με την επιστήμη, προχωρώντας πέρα από το εκ πρώτης όψεως προφανές.

Στόχος μου είναι να παραγάγω αισθητικά ωραίες έννοιες και σχέδια, που ίσως φαίνονται απεχθή ή ακόμη και τρομακτικά καμιά φορά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο μετασχηματισμός μιας εικόνας ανθρώπινου ήπατος κάτω από το μικροσκόπιο σε ένα όμορφο, καλαίσθητο σχέδιο, διανθισμένο με χρωματικούς συνδυασμούς.

 

 

Ποια διαδικασία ακολουθείς για να δημιουργήσεις τα αξεσουάρ σου και με ποιον τρόπο έχει βοηθήσει σε αυτό η πρότερη επαγγελματική εμπειρία σου;

Το πρώτο βήμα είναι η έρευνα (Research) που με προσανατολίζει ως προς το πεδίο της εργασίας μου. Πρόκειται επί της ουσίας για την απόφαση που λαμβάνω για τον “κόσμο” που θα αποκαλύψω χρησιμοποιώντας το μικροσκόπιο (π.χ. άνθη, έντομα, φάρμακα, χημικές ουσίες). Επίσης, οριστικοποιούνται οι τεχνικές και τα παρασκευάσματα ως προαπαιτούμενο για την επόμενη φάση.

Ακολουθεί η παρατήρηση στο εργαστήριο (Lab practice), κατά την οποία οι ειδικοί του χώρου αυτού με καθοδηγούν να επιλέξω τα παρασκευάσματα (slides) που χρειάζομαι, ακόμη και να ετοιμάσω καινούργια αν είναι απαραίτητο, να τα βάψω, να τα φωτογραφίσω, ενώ ταυτόχρονα σχεδιάζω και φωτογραφίζω τον εξοπλισμό που χρησιμοποιώ.

Έπεται ο πειραματισμός (Experimentation), στη διάρκεια του οποίου δοκιμάζω χρώματα, σχήματα και υφές, χρησιμοποιώντας τις μικρογραφίες σάρωσης (micrographs) και τα εργαστηριακά μου σχέδια.

Η τελική φάση είναι ο σχεδιασμός (Design), η “μετάφραση” δηλαδή όλων των προηγούμενων βημάτων σε σχεδόν τελειωμένα προϊόντα.

Η δημιουργία αυτή καθεαυτήν είναι αγχώδης και δύσκολη, πόσο μάλλον όταν επιθυμείς η collection σου να είναι επιτυχημένη και να εκτιμηθεί από το κοινό σου. Η προηγούμενη επαγγελματική μου εμπειρία σε Οίκους Μόδας με δίδαξε τον τρόπο με τον οποίο οι σχεδιαστές στην πράξη δημιουργούν, συνθέτουν τη συλλογή τους. Ωστόσο, το σημαντικότερο μάθημα για εμένα ήταν ότι η μοναδικότητα σε ένα brand -όσο δύσκολο και αν είναι στην αρχή- μπορεί τελικά να εκτιμηθεί με τον χρόνο.

Χτίζοντας ένα brand του οποίου τα εμφανή, οπτικά χαρακτηριστικά είναι επιστημονικά και όχι μόνον συναρτώμενα με τη μόδα, ρισκάρεις, αφού ο αποδέκτης μπορεί να μην καταλάβει από την αρχή τη σύλληψη, την ιδέα πίσω από το brand. Ωστόσο, συνθέτοντας μία μοναδική ταυτότητα και διατηρώντας την με σταθερότητα και συνέπεια, δημιουργείς τελικά ένα διαχρονικό προϊόν.

 

 

Θα μπορούσαμε να πούμε πως, μέσα από τις δημιουργίες σου, κάνεις αυτά τα λεπτά και περίπλοκα κατασκευαστικά στοιχεία ανθεκτικά στον χρόνο;

Θα απαντούσα καταφατικά, αφού οι δημιουργίες αυτές είναι επηρεασμένες από τα “προϊόντα” της φύσης. Είναι ακριβώς αυτή η αυθεντικότητα, η μοναδικότητα και η θαυμαστή περιπλοκότητα όσων μας περιβάλλουν, καθώς και η αέναη ύπαρξή τους με ποικίλες μορφές, που τα καθιστά διαχρονικά. Κατά μία έννοια, φαίνεται ότι ανακάλυψα έναν τρόπο να τους δώσω πνοή και ζωή, αλλά η αλήθεια είναι ότι ήταν, είναι και θα είναι πάντοτε εκεί, στη φύση που οφείλουμε να σεβόμαστε και να προστατεύουμε. Και γι’ αυτόν το λόγο πιστεύω ότι θα είναι πάντα διαχρονικά.

 

Ποιο από τα αντικείμενα, που έχεις βάλει κάτω από το μικροσκόπιο, σε έχει εντυπωσιάσει περισσότερο;

Η αλήθεια είναι ότι κάθε φορά που θεωρώ πως έχω διαλέξει ένα αγαπημένο δείγμα προς επεξεργασία και ανάπτυξη, βάζω ξανά ένα άλλο κάτω από το μικροσκόπιο κι έχω μπροστά μου ένα καινούργιο αγαπημένο! Είναι δύσκολο να περιγραφεί η ομορφιά των εικόνων που ανακαλύπτει κανείς κοιτώντας κάτω από το μικροσκόπιο. Όλα εξαρτώνται από τη συνάρτηση των χρωστικών ουσιών που χρησιμοποιούνται για τη βαφή των δειγμάτων, της μεγέθυνσης που αξιοποιείται, καθώς και της οπτικής γωνίας εξέτασης του δείγματος.

Παρόλα αυτά, αν έπρεπε να διαλέξω ένα από αυτά που έχω κοιτάξει με το μικροσκόπιο μέχρι στιγμής, νομίζω ότι θα επέλεγα τον κερατοειδή χιτώνα ενός εντόμου. Ως σχεδιάστρια, βλέπω προφανώς διαφοροποιημένο σε σχέση με έναν επιστήμονα ακόμη και το ίδιο δείγμα προς εξέταση. Όσον αφορά το παραπάνω δείγμα, “βλέπω” μία συγκεκριμένη υφή υφάσματος, σαν τούλι με κεντημένες πέρλες κι ένα ένδυμα που παραπέμπει σε διαστρωματώσεις. Στην πραγματικότητα, απλώς μεταμορφώνω όλες αυτές τις μικρογραφίες σάρωσης σε κάτι πιο καλλιτεχνικό.

 

 

Γιατί επέλεξες να ασχοληθείς με τα αξεσουάρ και ποιο από αυτά έχει κερδίσει τις προτιμήσεις του κοινού;

Υπάρχουν πολλοί που φοβούνται να φορέσουν χρώμα και θα επέλεγαν μόνο μικρά, χρωματιστά κομμάτια για τις εμφανίσεις τους. Μέχρι στιγμής, τα πιο διαδεδομένα κομμάτια της συλλογής μου είναι τα φουλάρια κι αυτό πιστεύω οφείλεται στο ότι μπορούν να φορεθούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Επίσης, τα διαφορετικά μεγέθη τους βοηθούν τους καταναλωτές να επιλέξουν αυτό που τους ταιριάζει περισσότερο. Έχω την εντύπωση πως, στην Ελλάδα, οι περισσότεροι έχουν στο μυαλό τους το φουλάρι ως “το αξεσουάρ της αεροσυνοδού”. Όμως, το φουλάρι έχει μια τεράστια ιστορία, έχει χρησιμοποιηθεί για να καλύψει τα μαλλιά μιας γυναίκας, για να δείξει τις διαφορές κοινωνικής τάξης. Είναι ένα διαχρονικό αξεσουάρ και ένα elegant κομμάτι στην γκαρνταρόμπα μιας γυναίκας, γιατί μπορεί να δώσει αυτό το κάτι διαφορετικό.

 

 

 

Η limited collection σου WOMEN αποτελεί μια ωδή στη γυναίκα. Ποιο μήνυμα θέλεις να περάσεις μέσα από αυτή;

Η ιστορία μας υπενθυμίζει πόσες πολλές γυναίκες έχουν παλέψει για να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, καθώς επίσης ότι υπάρχουν ακόμη σήμερα γυναίκες που αντιμετωπίζουν διακρίσεις και καταπάτηση δικαιωμάτων. Αυτή η collection είναι αφιερωμένη σε τρεις διαφορετικές γυναίκες που με έχουν επηρεάσει ποικιλοτρόπως στη διαδρομή μου. Και οι τρεις προέρχονται από τελείως διαφορετικό υπόβαθρο, έχουν επιτύχει εντελώς διαφορετικούς στόχους, ωστόσο, όλες έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους σε αυτόν τον κόσμο.

Καταρχήν η μητέρα μου, Φιλόλογος Ελληνικής Γλώσσας, που αποτελεί το πρότυπό μου και με έμαθε να αγαπώ και να αναζητώ τη γνώση. Μετά, η Neri Oxman, μία Αμερικανοϊσραηλινή Αρχιτέκτονας, Σχεδιάστρια και Καθηγήτρια στο ΜΙΤ Media Lab, που, μελετώντας την έρευνά της, με βοήθησε να συνειδητοποιήσω τι σημαίνει να σχεδιάζεις με τη βοήθεια της φύσης. Και, τέλος, η Olivia Palermo, η Αμερικανίδα influencer της μόδας και επιχειρηματίας, που ακολουθώντας τη δουλειά της, με έκανε να πιστέψω στη μοναδικότητα της αισθητικής του brand μου.

Θα έλεγα ότι αυτή η limited collection είναι μία επίσημη δήλωση που τιμά την Ιστορία και γεννά ελπίδα για το μέλλον. Είναι μία υπενθύμιση ότι κάθε γυναίκα είναι σημαντική και μοναδική και κανένας δεν μπορεί να της στερήσει αυτά τα χαρακτηριστικά.

 

 

Ασπάζεσαι το Slow Fashion Movement και η φιλοσοφία του brand σου είναι βαθιά οικολογική. Ποιες μεθόδους χρησιμοποιείς στη διαδικασία παραγωγής των αξεσουάρ σου;

Τα αξεσουάρ πολυτελείας του brand είναι φτιαγμένα από υψηλής ποιότητας υφάσματα που μπορούν να διαρκέσουν για πολλές γενιές. Τα είδη φτιάχνονται είτε κατά παραγγελία είτε σε μικρές ποσότητες, με στόχο τη μεγαλύτερη δυνατή μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της παραγωγής στον πλανήτη. Εξάλλου, η εκτύπωση των σχεδίων στο ύφασμα γίνεται με φυσικές χρωστικές ύλες, ενώ αποκλείεται η χρήση επιβλαβών για το περιβάλλον και τον άνθρωπο

χημικών ουσιών. Επιπλέον, αξιοποιείται η περίσσεια των υφασμάτων, ώστε να παρασκευαστούν άλλα προϊόντα, όπως μικρά μεμονωμένα artworks, και η χρήση των προϊόντων δεν διακόπτεται αναλόγως της εποχής. Τέλος, όλες οι συσκευασίες του brand είναι ανακυκλώσιμες, βιοδιασπώμενες και φτιαγμένες από ανακυκλωμένο υλικό.

Επιθυμία μου είναι οι πελάτες να απολαμβάνουν τα προϊόντα του brand, φορώντας τα για μεγάλο χρονικό διάστημα, με πολλούς διαφορετικούς τρόπους και διαφορετικό ύφος. Συνεπώς, στόχος μου δεν είναι να τους “βομβαρδίζω” ακατάπαυστα με νέα σχέδια και προϊόντα. Δεν θα ήθελα να κατηγοριοποιήσω ως εποχικές τις συλλογές μου, καθώς αυτό θα μπορούσε να αποπροσανατολίσει και να περιορίσει τους πελάτες. Ενδεχομένως, δηλαδή, να υπέθεταν ότι το προϊόν μπορεί να φορεθεί μόνο μία συγκεκριμένη εποχή, ενώ στην πραγματικότητα το στυλ και οι επιλογές του επιτρέπουν να φορεθεί με διαφορετικούς τρόπους και σε πολλές περιστάσεις. Βέβαια, η επιλογή του υφάσματος, του χρώματος και του σχεδίου μπορεί να δώσει μία ιδέα για το πότε φοριέται ένα προϊόν. Για παράδειγμα, το μάλλινο φοριέται προφανώς τον χειμώνα, ενώ το μετάξι μπορεί να φορεθεί όλο τον χρόνο. Έτσι, πρόθεσή μου παραμένει να μεταφέρω την “κατοχή” του προϊόντος στον αγοραστή, ο οποίος μπορεί να επιλέξει τη χρήση του.

 

Πιστεύεις ότι το κοινό είναι πλέον έτοιμο να ασπαστεί τη Slow Fashion;

Η χρονιά που πέρασε ήταν πολύ περίεργη και δύσκολη για όλους και παρατήρησα ότι το κοινό έχει αλλάξει το κριτήριό του ως προς το τι επιλέγει να αγοράσει. Πλέον, πολλοί δίνουν κάτι παραπάνω για ένα προϊόν, το οποίο θα κρατήσει περισσότερο και μπορεί να φορεθεί με διαφορετικούς τρόπους. Επίσης, βλέπω ότι όλο και περισσότεροι επιλέγουν προϊόντα που δεν φοριούνται από πολλούς. Αυτή είναι και η διαφορά με το fast fashion. Με κάτι πιο unique υπάρχει μια διαφορετική σχέση, μια όμορφη σύνδεση ανάμεσα στο προϊόν και τον καταναλωτή. Αν το δούμε κι από την πλευρά του καλλιτέχνη και του designer, δημιουργείς μια ιστορία πίσω από ένα προϊόν και δίνεις αυτόματα την κατοχή της στον καταναλωτή. Έπειτα εκείνος θα την περιγράψει με τον δικό του τρόπο, θα κάνει την αφήγηση δική του.

 

 

Εσύ, πώς ορίζεις τη διαχρονικότητα ενός fahion item;

Είναι το χαρακτηριστικό της ξεχωριστής, μοναδικής ταυτότητας του προϊόντος σε σχέση και με την ιστορία που αυτό φέρει και επιτρέπει στον πελάτη να ταυτιστεί μαζί του. Είναι, εν τέλει, ο θαυμαστός συνδυασμός του σχεδιαστικού αποτελέσματος με τη μοναδική προσωπικότητα του κάθε πελάτη/ πελάτισσας.

 

Ποιος θεωρείς πως πρέπει να είναι ο σκοπός της μόδας;

Η μόδα μπορεί να ιδωθεί ως μία πλατφόρμα που παρέχει διαφορετικά εργαλεία στον καταναλωτή, με σκοπό να επιλέξει ένα προϊόν, ώστε να εκφραστεί αναλόγως η ατομικότητά του. Δεν θα έπρεπε να αφορά στις τρέχουσες τάσεις και την επίπλαστη ανάγκη να τις ακολουθεί κανείς διαρκώς. Θα έπρεπε να προσεγγίζεται ως μέσον αυτοέκφρασης και αυτοπραγμάτωσης.

Βεβαίως, η στήριξη της μόδας είναι απαραίτητη. Είναι η fast fashion που ενέχει πολλούς κινδύνους και έχει προκαλέσει προβλήματα σε βάθος χρόνου, οπότε η κρισιμότητα της τρέχουσας συνθήκης που συνιστά η κλιματική αλλαγή, καθώς και η οικονομική ύφεση λόγω Covid, είναι η κατάλληλη ευκαιρία να αναλογιστούμε τι πραγματικά χρειαζόμαστε περισσότερο. Υπάρχουν τόσα brands που υποστηρίζουν το κίνημα της slow fashion και τόσοι δημιουργικοί τρόποι να φορέσουμε κάτι κατ’ επανάληψη.

 

 

Και πώς ονειρεύεσαι την εξέλιξη του brand;

Θα ήθελα πάρα πολύ να προχωρήσει πιο σταθερά. Να γίνει η καθημερινότητά μου 24 ώρες το 24ωρο! Άλλωστε, όταν κάνεις αυτό που αγαπάς, δεν δουλεύεις ποτέ. Θα ήθελα το ευρύ κοινό να καταλάβει το concept του brand Eleni Bantra. Η διαδικασία παραγωγής είναι πολύ δύσκολη και χρονοβόρα, δεν είναι κάτι που μπορεί να γίνει πιο γρήγορα. Γνωρίζω πως είναι ρίσκο αυτό, γιατί πολλοί είναι εκείνοι που περιμένουν μια νέα collection κάθε εξάμηνο. Αλλά οι αφοσιωμένοι στο brand πελάτες θα είναι εκεί, για να εκτιμήσουν το καινούργιο προϊόν, όταν αυτό βγει. Όποιος γνωρίζει, μπορεί να καταλάβει και να σεβαστεί τον ρυθμό ενός brand. Θα παλέψω πολύ να μην το χάσω αυτό, γιατί είναι μια διαδικασία που πραγματικά απολαμβάνω και, παράλληλα, η ταυτότητα του brand, που το κάνει μοναδικό.

 

 

www.elenibantra.com

Facebook: Eleni Bantra

Instagram: @eleni.bantra