Δεν είναι τυχαίο ότι μετά από έναν περίπατο στο δάσος ή μια μέρα δίπλα στη θάλασσα νιώθουμε πιο ανάλαφροι, γαλήνιοι και γεμάτοι ενέργεια. Οι ειδικοί ψυχικής υγείας αναγνωρίζουν πως η φύση επηρεάζει σε βάθος το σώμα, το μυαλό και το πνεύμα μας, γι’ αυτό και στρέφονται στην οικοθεραπεία.
Τα τελευταία χρόνια η επιστημονική έρευνα έρχεται να επιβεβαιώσει αυτό που πάντα νιώθαμε διαισθητικά: η επαφή με τη φύση μειώνει το στρες, περιορίζει τις αρνητικές σκέψεις που σχετίζονται με την κατάθλιψη και βοηθά στη μείωση του άγχους. Παράλληλα, ενισχύει τη δημιουργικότητα, βελτιώνει τη συγκέντρωση, αποκαθιστά την ψυχική κόπωση, αυξάνει το αίσθημα ευτυχίας και καλλιεργεί θετικότερες κοινωνικές και περιβαλλοντικές συμπεριφορές. Δεν είναι τυχαίο που όλο και περισσότεροι ειδικοί ψυχικής υγείας εντάσσουν πρακτικές που βασίζονται στη φύση στη δουλειά τους, ανοίγοντας τον δρόμο για αυτό που σήμερα αποκαλούμε οικοθεραπεία (ecotherapy).
Από τα κλειστά γραφεία στην αγκαλιά της φύσης
Για δεκαετίες, η ψυχοθεραπεία γινόταν αποκλειστικά σε εσωτερικούς χώρους, με την πόλη να ορίζει τα όρια της συζήτησης. Η επικρατούσα δυτική κουλτούρα θεωρούσε τον άνθρωπο αποκομμένο από τη φύση, με αποτέλεσμα η οικολογική εμπειρία του ατόμου να μένει εκτός του θεραπευτικού πλαισίου. Έτσι, χάνονταν οι δυνατότητες που θα μπορούσε να προσφέρει η σχέση ανθρώπου–περιβάλλοντος.
Σήμερα όμως, η κλιματική κρίση και οι συνέπειές της στην ψυχική υγεία – από το άγχος μέχρι το τραύμα που προκαλούν τα ακραία καιρικά φαινόμενα – έχουν φέρει στο προσκήνιο μια νέα πραγματικότητα. Η οικοψυχολογία (ecopsychology) εξετάζει πλέον τον άνθρωπο ως μέρος ενός οικοσυστήματος, αναγνωρίζοντας ότι η ψυχική μας ισορροπία επηρεάζεται από τον τρόπο που σχετιζόμαστε με το φυσικό περιβάλλον.
Η εξέλιξη της ψυχολογίας και η νέα διάσταση
Από τον Φρόιντ και τον Γιουνγκ στις αρχές του 20ού αιώνα, μέχρι την ανάπτυξη της θεωρίας των συστημάτων τη δεκαετία του ’50, η ψυχολογία προσπάθησε να κατανοήσει τον άνθρωπο μέσα από διαφορετικούς φακούς – από τις ενδοψυχικές διεργασίες έως τις οικογενειακές και κοινωνικές επιρροές. Σταδιακά αναδείχθηκε η σημασία των κοινωνικών ρόλων, των πολιτισμικών αντιλήψεων αλλά και των «-ισμών» (ρατσισμός, σεξισμός, ηλικιακός ρατσισμός) που καθορίζουν την εμπειρία του ατόμου.
Η μεγάλη αλλαγή ήρθε τη δεκαετία του ’90 με την είσοδο της οικοψυχολογίας, η οποία πρόσθεσε έναν κρίσιμο παράγοντα που μέχρι τότε αγνοούσαμε: τη σχέση με το φυσικό περιβάλλον. Έτσι, η θεραπεία απέκτησε μια πιο ολιστική διάσταση, ικανή να αγγίξει βαθύτερα ζητήματα που σχετίζονται με την καθημερινότητα, την ευεξία και την προσαρμογή μας σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία. Ecotherapy
Η φύση ως θεραπευτικός σύμμαχος
Η ενσωμάτωση της φύσης στο θεραπευτικό πλαίσιο δεν είναι απλώς μια καινοτομία· είναι μια αναγκαία εξέλιξη. Σε μια εποχή όπου η κλιματική αλλαγή επηρεάζει ολοένα και περισσότερους ανθρώπους, η οικοθεραπεία ανοίγει νέους δρόμους: μας καλεί να ξαναβρούμε την επαφή με το φυσικό περιβάλλον, όχι μόνο για την υγεία του πλανήτη, αλλά και για τη δική μας ψυχική και συναισθηματική ισορροπία.
Η φύση, τελικά, δεν είναι μόνο σκηνικό χαλάρωσης· είναι ενεργό κομμάτι της θεραπείας μας. Ecotherapy
Πηγή άρθρου: psychologytoday
