Γεννημένος στο Λονδίνο το 1953, ο αρχιτέκτονας David Chipperfield έχει χτίσει σταδιακά ένα διεθνές portfolio πολιτιστικών έργων, που ορίζονται από έντονη αυστηρότητα, σαφήνεια και εκφραστική ποιότητα.

 

Ο David Chipperfield σπούδασε αρχιτεκτονική στο Kingston School of Art και στο Architectural Association School of Architecture στο Λονδίνο, αποφοιτώντας το 1980. Ως νέος αρχιτέκτονας, εργάστηκε στα γραφεία διάφορων διάσημων Βρετανών σχεδιαστών, όπως οι Norman Foster και Richard Rogers (επίσης νικητές Pritzker), καθώς και ο Douglas Stephen. Το 1985, ίδρυσε την ομώνυμη σχεδιαστική πρακτική του, που έχει σήμερα γραφεία σε Λονδίνο, Βερολίνο, Μιλάνο και Σαγκάη.

 

Το έργο μιας ζωής

Ο David Chipperfield είναι μέλος του Βασιλικού Ινστιτούτου Βρετανών Αρχιτεκτόνων και επίτιμος υπότροφος τόσο του Αμερικανικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτόνων, όσο και του Bund Deutscher Architekten. Μεταξύ των διακρίσεων που έχει λάβει είναι το παράσημο της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, το 2009, και έχει ανακηρυχθεί ιππότης για τις υπηρεσίες στην αρχιτεκτονική στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία, το 2010. Το 2011, έλαβε το Βασιλικό Χρυσό Μετάλλιο για την Αρχιτεκτονική RIBA, και, το 2013, το Praemium Imperiale από την Ιαπωνική Ένωση Τέχνης, και τα δύο ως αναγνώριση του έργου μιας ζωής. Διορίστηκε μέλος του Τάγματος των Συντρόφων της Τιμής για τις υπηρεσίες του στην αρχιτεκτονική το 2021.

 

 

Εκτός από το έργο του σχεδιασμού, ο David Chipperfield έχει διδάξει και έχει δώσει διαλέξεις σε σχολές αρχιτεκτονικής παγκοσμίως. Το 2012, επιμελήθηκε την 13η Διεθνή Έκθεση Αρχιτεκτονικής της Μπιενάλε της Βενετίας, με τον τίτλο Common Ground. Υπηρέτησε ως μέντορας για την αρχιτεκτονική (2016–17) για την Πρωτοβουλία Τεχνών Rolex Mentor and Protégé. Το 2017, ίδρυσε το Fundación RIA, μια ιδιωτική, μη κερδοσκοπική οντότητα, που εργάζεται για ουσιαστική οικονομική, περιβαλλοντική και πολιτιστική ανάπτυξη στη Γαλικία της Ισπανίας. Έχει, επίσης, δημοσιεύσει πολλά βιβλία και άρθρα, συμπεριλαμβανομένου του On Planning – A Thought Experiment (2018).

 

Μερικά από τα σημαντικότερα έργα του

Tο πρώτο κτίριο του αρχιτέκτονα στη χώρα καταγωγής του ήταν το River and Rowing Museum στο Henley-on-Thames (1989). Ένα δυναμικά μοντερνιστικό σχέδιο, ριζωμένο στον σεβασμό για την ιστορία και το πλαίσιο, το μουσείο καθιέρωσε πολλές από τις ευαισθησίες, που θα καθόριζαν το μεταγενέστερο έργο του.

 

 

Ορόσημο στην πορεία του ήταν το The Neues Museum του Βερολίνου (2009). Είναι, ίσως, το έργο που καταδεικνύει καλύτερα τη ριζική αυτοσυγκράτηση του Chipperfield. Οι παρεμβάσεις του είναι τόσο λεπτές, που δύσκολα μπορούν να εντοπιστούν, καθιερώνοντας έναν στοχαστικό διάλογο μεταξύ παλιού και νέου.

 

 

Το Inagawa Cemetery Chapel and Visitor Center (2017) κατασκευάστηκε σε συνεργασία με την Key Operation Inc. και βρίσκεται στα βουνά Hokusetsu της Ιαπωνίας. Εδώ το φυσικό και το πνευματικό συνυπάρχουν, σε μέρη μοναξιάς και συγκέντρωσης, για ειρήνη και αναζήτηση.

 

 

Η James-Simon-Galerie (2018) είναι μια συγκρατημένη αντίστιξη στη νεοκλασική σχεδιαστική γλώσσα του The Neues Museum,.που δημιούργησε μια νέα πολιτιστική εικόνα για την πόλη του Βερολίνου.

 

 

Στο Παρίσι, η προσθήκη του στο Morland Mixité Capitale (2022) δημιουργεί έναν πλήρη, νέο κόμβο γειτονιάς,.με προσιτές και πολυτελείς κατοικίες, καταστήματα λιανικής, εστιατόρια, ένα ξενοδοχείο και χώρο εγκατάστασης.

 

 

Και το Procuratie Vecchie της Βενετίας (2022) αντανακλά τις ευαισθησίες του Chipperfield. Μάλιστα, η ανακαίνισή του επέτρεψε την πρόσβαση του κοινού στο κτίριο για πρώτη φορά.

 

 

Τη δημιουργική γραφή του Chipperfield θα έχουμε την ευκαιρία να θαυμάζουμε και στη χώρα μας, με την ολοκλήρωση του έργου της επέκτασης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.

 

 

“Δεν είμαι τόσο ταλαντούχος”

Κι όμως, αυτό υποστήριξε ο Chipperfield, μιλώντας στο Dezeen, το 2020. Όπως χαρακτηριστικά είχε αναφέρει, “μερικές φορές αισθάνομαι λίγο ψεύτικος. Δεν πιστεύω ότι είμαι τόσο ταλαντούχος ως αρχιτέκτονας, ίσως απλά πιο επίμονος.” Συμπλήρωσε, μάλιστα: “Έχω αίσθηση του σκοπού, αλλά δεν έχω έμφυτα δημιουργικά ταλέντα στο επίπεδο κάποιου όπως ο Renzo [Piano] ή ο Frank Gehry ή ο Álvaro Siza.”

Ωστόσο, αυτές οι δηλώσεις του, δεν τον εμπόδισαν να βάλει το όνομά του δίπλα σε εκείνα των Gehry, Siza και Piano -οι οποίοι κέρδισαν το βραβείο αντίστοιχα το 1989, το 1992 και το 1998- ως νικητής του Pritzker Architecture Prize 2023.

 

Για το Νόμπελ αρχιτεκτονικής

Σε απάντησή του για τη βράβευσή του με το Pritzker 2023, ο David Chipperfield, δηλώνει:

“Θεωρώ αυτό το βραβείο ως ενθάρρυνση για να συνεχίσω να στρέφω την προσοχή μου όχι μόνο στην ουσία της αρχιτεκτονικής και το νόημά της, αλλά και στη συμβολή που μπορούμε να έχουμε ως αρχιτέκτονες, για να αντιμετωπίσουμε τις υπαρξιακές προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και της κοινωνικής ανισότητας. Γνωρίζουμε ότι, ως αρχιτέκτονες, μπορούμε να διαδραματίσουμε πιο εξέχοντα και αφοσιωμένο ρόλο στη δημιουργία όχι μόνο ενός πιο όμορφου κόσμου, αλλά και ενός δικαιότερου και πιο βιώσιμου κόσμου. Πρέπει να αντεπεξέλθουμε σε αυτήν την πρόκληση και να εμπνεύσουμε την επόμενη γενιά να αγκαλιάσει αυτήν την ευθύνη με όραμα και θάρρος.”

 

Η τελετή απονομής του Βραβείου Pritzker 2023 θα πραγματοποιηθεί τον Μάιο, στην Αθήνα.

 

Κεντρική εικόνα: Sir David Alan Chipperfield, photo courtesy of Tom Welsh.