Το Schieblocks είναι μια ανάπτυξη γραφειακών χώρων 47.000 τετραγωνικών μέτρων που φέρνει ένα μείγμα εμπορικών λειτουργιών στο ισόγειό του και έναν χώρο εστιατορίου και εκδηλώσεων στους ανώτερους ορόφους του.
© CUUB
Σχεδιασμένο από το MVRDV για τον κατασκευαστή LSI (ο οποίος εμπορεύεται το κτίριο ως “The Bluezone Offices”), το έργο δημιουργεί μια τρισδιάστατη γειτονιά γραφείων, ύψους 61 μέτρων και μήκους σχεδόν 150 μέτρων. Όλα αυτά σε μια στενή λωρίδα γης κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής.
Για να δώσει μια ανθρώπινη κλίμακα σε αυτό το μεγάλου μεγέθους κτίριο, ο σχεδιασμός είναι διασπασμένος σε μια σειρά από πολύχρωμα μπλοκ. Είναι γεμάτα λεπτές και μερικές όχι τόσο λεπτές αναφορές στην πόλη που καθιστούν το νέο κτίριο πραγματικά αντιπροσωπευτικό του πνεύματος του Ρότερνταμ.
Το έργο βρίσκεται μέσα στο Schiekadeblok, ένα οικοδομικό τετράγωνο της πόλης με μικρά κτίρια γραφείων που έχει γίνει ένα παράδειγμα της μεταπολεμικής «περιόδου ανοικοδόμησης» του Ρότερνταμ.
Αφού περιτριγυρίστηκε από μεγαλύτερα κτίρια γραφείων τη δεκαετία του 1990, είναι πλέον ένας λατρευτός προορισμός, φιλοξενώντας μια μεγάλη ποικιλία από δημιουργικές επιχειρήσεις, μπαρ και κλαμπ. Η πόλη αναπτύσσει επί του παρόντος σχέδια για την πύκνωση του Schiekadeblok. Διατηρεί παράλληλα τον μοναδικό του χαρακτήρα και τη θέση του στην πολιτιστική ζωή της πόλη;. Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα σχέδια, έγινε ακόμη πιο σημαντικό η προσθήκη του Schieblocks να σέβεται τον χαρακτήρα και την ιστορία των γειτονικών κτιρίων.
Η κατασκευή βήμα – βήμα
Το πρώτο βήμα σε αυτή τη διαδικασία ήταν η διαμόρφωση του όγκου του κτιρίου, η οποία απηχεί την πρόσοψη του Schiekadeblok κατά μήκος της οδού Delftsestraat. Η κατασκευή χωρίζεται οριζόντια σε τέσσερα τμήματα. Το καθένα διαθέτει ένα σαφώς καθορισμένο επίπεδο βάσης (πρόσοψη) και ένα ή δύο μπλοκ από πάνω. Συνολικά προσθέτει 11 νέα «Schieblocks» στην περιοχή. Η προκύπτουσα σύνθεση απηχεί τα κοντινά μπλοκ της ανοικοδόμησης. Στέκονται στοιβαγμένα κάθετα, κάνοντας έκκληση για μια «δεύτερη ανοικοδόμηση». την επόμενη φάση πύκνωσης για το Ρότερνταμ.
© CUUB
Αποτελεί παράδειγμα για το πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτή η πρόσθετη πύκνωση διατηρώντας παράλληλα την ποιότητα ζωής της πόλης.
Ορισμένα από τα ανώτερα μπλοκ είναι λαξευμένα σύμφωνα με τη γωνία του ήλιου. Στόχος να αποτρέψουν τη σκίαση των κατοικιών που βρίσκονται στην απέναντι πλευρά των σιδηροδρομικών γραμμών.
Λαμβάνοντας έμπνευση από την πολύχρωμη σειρά επίπλων του Donald Judd, κάθε μπλοκ συνδυάζει ένα μοτίβο παραθύρωσης και ένα χρώμα εμπνευσμένο από τα ιστορικά κτίρια του Ρότερνταμ.
Για παράδειγμα, ένα μπλοκ ενσωματώνει προεξέχοντα παράθυρα «κόλπους» (bay windows) εμπνευσμένα από το κτίριο Citrusveiling. Αυτό το κτίριο έχει σχεδιαστεί από τον Huig Maaskant, και βρίσκεται στο δυτικό Ρότερνταμ. Συνδυάζεται με το έντονο κίτρινο της γειτονικής (και μερικώς κατεδαφισμένης) γέφυρας Luchtsingel.
Ένα άλλο συγχωνεύει το χρώμα ψαμμίτη του δημαρχείου με παράθυρα που σχηματίζουν το «010», τον κωδικό κλήσης του Ρότερνταμ. Μέσα σε ένα οκταγωνικό σχήμα παραθύρου που παραπέμπει στην πρόσοψη του Hofplein 19. Μόλις 100 μέτρα πιο πέρα κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής.
‘Όλα τα επίπεδα
Η εμφάνιση των προσόψεων είναι επηρεασμένη από την ιστορία, η επιλογή των υλικών υιοθετεί μια πιο καινοτόμο προσέγγιση. Από τα 11 μπλοκ, δύο είναι κατασκευασμένα με τούβλα που δημιουργήθηκαν από ανακυκλωμένο υλικό. Με αυτόν τον τρόπο μειώνονται οι ενσωματωμένες εκπομπές άνθρακα (embodied carbon) της κατασκευής.
© CUUB
Άλλες τρεις προσόψεις χρησιμοποιούν ενσωματωμένα πάνελ φωτοβολταϊκών (BIPV – Building Integrated Photovoltaic). Αξιοποιούν την εκτεταμένη νότια πρόσοψη του κτιρίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τη μείωση των λειτουργικών εκπομπών άνθρακα του κτιρίου.
Τα επίπεδα της βάσης (πρόσοψης) είναι σχεδιασμένα για μέγιστη διαφάνεια, φιλοξενώντας μια ποικιλία δημόσιων παροχών που θα ενισχύσουν τη ζωή της γειτονιάς. Διαθέτουν ένα concept store, ένα αρτοποιείο και ένα bike café δίπλα στην είσοδο του χώρου στάθμευσης ποδηλάτων του κτιρίου.
Η βάση παρέχει επίσης την είσοδο στο τριώροφο, υπόγειο γκαράζ 230 θέσεων του έργου.
Ο Σχεδιασμός
Στο δυτικό άκρο της βάσης βρίσκεται ένα από τα πιο ασυνήθιστα χαρακτηριστικά του έργου: λόγω μιας ιδιομορφίας, ο χώρος παρεμβάλλεται από μια ράμπα στάθμευσης αυτοκινήτων που ανήκει στο γειτονικό κτίριο Central Post. Λόγω του ιστορικού χαρακτήρα του Central Post, η ράμπα δεν μπορεί να αφαιρεθεί. Αντ’ αυτού, ο σχεδιασμός την περικλείει σε γυαλί, μετατρέποντας τη ράμπα, η οποία εξακολουθεί να λειτουργεί, σε κεντρικό στοιχείο ενός μοναδικού μπαρ. Το Wokkelbar θα γίνει μια ενδιαφέρουσα νέα προσθήκη στη νυχτερινή ζωή του Schiekadeblok. Επίσης, θα αποτελεί παράδειγμα της ρεαλιστικής (gritty), «πρακτικής» (can-do) νοοτροπίας που χαρακτηρίζει την πόλη.
Οι ανώτεροι όροφοι του κτιρίου έχουν δημόσιο χαρακτήρα, όπως και η βάση και εκεί το κοινό μπορεί να επισκεφθεί ένα εστιατόριο και έναν διώροφο χώρο εκδηλώσεων. Είναι δομημένος γύρω από μια εξέδρα που λειτουργεί ως δραματική σκηνή, με θέα την πόλη. Επίσης, στην κορυφή υπάρχει ένα προσβάσιμο πράσινο τοπίο σχεδιασμένο από τους Juurlink & Geluk, που εκτείνεται σε όλη την οροφή. Αυτές οι πράσινες στέγες διευκολύνουν την συγκράτηση του νερού και, χάρη στις σπειροειδείς σκάλες που συνδέουν τα διαφορετικά επίπεδα της οροφής, σχηματίζεται ένας συνεχής πεζόδρομος από το ένα άκρο του κτιρίου στο άλλο. Υψωμένη πάνω από το πράσινο τοπίο είναι μια πέργκολα. Υποστηρίζει ηλιακούς συλλέκτες, δημιουργώντας μια δυναμική αλληλεπίδραση ηλιόλουστων και σκιερών χώρων στην πράσινη στέγη. Παράλληλα παράγει μια σημαντική ποσότητα επιπλέον ενέργειας.
«Το να “στριμώξεις” ένα κτίριο σε αυτόν τον στενό χώρο δίπλα στη σιδηροδρομική γραμμή ήταν μια δύσκολη πρόκληση. Ας μην αναφέρουμε την πολυπλοκότητα της κατασκευής γύρω από ένα Εθνικό Μνημείο με το Wokkelbar», λέει ο ιδρυτικός συνεργάτης της MVRDV, Winy Maas. «Αλλά το Schieblocks θα είναι μια πολύχρωμη προσθήκη στην πόλη. Έτσι θα βλέπουν οι άνθρωποι το Ρότερνταμ όταν φτάνουν με το τρένο: διαφορετικό, φωτεινό και τολμηρό. Και με την τόλμη του είναι ένα κάλεσμα για δράση για το μέλλον του Ρότερνταμ».
Credits
Architect: MVRDV
Founding Partner in charge: Winy Maas
Director: Gideon Maasland
Design team: Gijs Rikken – Bob de Rijk – Guido Boeters – Piotr Janus – Veronica Della Ventura – Magda Porcoțeanu – Valentina Fantini – Renata Tavares – Amanda Galiana Ortega – Mirco Fachinelli – Tobias Kalmbach – Yifei Zhang – Bin Wei – Ievgeniia Koval – Rafiq Sawyerr
Copyright: MVRDV Winy Maas, Jacob van Rijs, Nathalie de Vries
Collaborators
Co-architect: SYNRG
Contractor: De Vries & Verburg
Project coordination: De Vries & Verburg
Landscape architect: Juurlink en Geluk
Structural engineer: Swinn
MEP: Vintis
Building physics / Environmental advisor: LBP
Visualizations: CUUB
