Καλοκαίρι και η κουβέντα σχετικά με τον προστασία και την υπευθυνότητα απέναντι στον ήλιο παραμένει πάντα σημαντική και επίκαιρη. Άλλωστε, η πρόληψη και από τις βλαβερές επιπτώσεις του ήλιου σώζει ζωές.
Τα περιστατικά καρκίνου του δέρματος παρουσιάζουν ανησυχητική αύξηση τα τελευταία χρόνια. Από τις πιο επιθετικές μορφές καρκίνου είναι το μελάνωμα. Όμως, η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία σώζει ζωές.
Το μελάνωμα είναι ένας τύπος καρκίνου που ξεκινά από τα μελανοκύτταρα, τα κύτταρα που παράγουν τη χρωστική ουσία του δέρματος. Μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε στο σώμα: από το τριχωτό της κεφαλής μέχρι τις παλάμες και τις πατούσες, αλλά και σε περιοχές που δεν εκτίθενται στον ήλιο, όπως η στοματική κοιλότητα.
Η αύξηση των περιστατικών έχει σημάνει συναγερμό στις επιστημονικές κοινότητες. Στο πλαίσιο της ευαισθητοποίησης, η Ελληνική Δερματολογική και Αφροδισιολογική Εταιρεία (ΕΔΑΕ) έχει καθιερώσει τον Μάιο ως μήνα πρόληψης και ενημέρωσης για τον καρκίνο του δέρματος, προωθώντας ενημερωτικές δράσεις σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας.
Διαβάστε περισσότερα εδώ
Ποιοι είναι οι τύποι του μεγαλώματος και ποια είναι η σημασία πρόληψης;
Το μελάνωμα εμφανίζεται συνήθως ως μια νέα ή μεταβαλλόμενη βλάβη, με ακανόνιστο σχήμα, ποικιλία χρωμάτων, αλλαγές σε υπάρχοντα σπίλους, ή συνοδευόμενο από αιμορραγία, κνησμό ή πόνο. Η έγκαιρη διάγνωση του μελανώματος αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες ίασης. Η δερματοσκόπηση επιτρέπει στους ειδικούς να εντοπίσουν ύποπτες βλάβες στο δέρμα πριν εξελιχθούν σε πιο προχωρημένο στάδιο.
Υπάρχουν τέσσερις τύποι μελανώματος:
Επιφανειακώς επεκτεινόμενο μελάνωμα: ο πιο συχνός τύπος (70% των περιπτώσεων), εμφανίζεται κυρίως σε νέους.
Μελάνωμα επί κακοήθους φακής: εμφανίζεται σε φωτοεκτεθειμένες περιοχές, συνήθως σε ηλικιωμένους.
Μελάνωμα των άκρων: σπανιότερο σε λευκούς, εντοπίζεται σε πέλματα, παλάμες και νύχια.
Οζώδες μελάνωμα: ο πιο επιθετικός τύπος, συνήθως διαγιγνώσκεται σε προχωρημένο στάδιο.
Τι πρέπει να προσέχουμε;
Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο αλλά και το solarium επιβαρύνουν το δέρμα και αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του δέρματος. Ειδικά οι διακοπτόμενες και έντονες εκθέσεις στην υπεριώδη ακτινοβολία (UVA, UVB) και τα ηλιακά εγκαύματα στην παιδική ηλικία είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα.
Η κληρονομικότητα παίζει επίσης ρόλο: το 10% των ασθενών έχουν συγγενή πρώτου βαθμού με ιστορικό μελανώματος, ενώ μεταλλάξεις σε γονίδια όπως το BRAF και το p53 συνδέονται με την εμφάνιση της νόσου.
Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, ιστορικό μελανώματος ή πολλούς σπίλους στο σώμα τους πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά.
Από τα πιο βασικά πράγματα που μπορούμε να προστατευθούμε είναι η χρήση αντηλιακού με δείκτη SPF 30 και άνω, η αποφυγή της έκθεσης στον ήλιο τις μεσημεριανές ώρες, τα προστατευτικά ρούχα, τα γυαλιά ηλίου και το καπέλο. Η αποφυγή του solarium είναι επίσης κρίσιμη, καθώς αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης μελανώματος κατά 75% αν χρησιμοποιηθεί πριν τα 35 χρόνια.
Η ετήσια επίσκεψη στον δερματολόγο και η χαρτογράφηση σπίλων είναι πολύτιμα εργαλεία πρόληψης. Ο αυτοέλεγχος του δέρματος για νέες ή μεταβαλλόμενες βλάβες αποτελεί επιπλέον ασπίδα προστασίας.
Διαβάστε σχετικά: Ήλιος, θάλασσα και SPF: 5+1 αντηλιακά σώματος
