Κίνδυνοι και αντιδράσεις των ζώων στα πυροτεχνήματα της Πρωτοχρονιάς

Πλησιάζει ξανά η εποχή του χρόνου όπου ο ουρανός γεμίζει με πυροτεχνήματα και λάμψεις καθώς οι άνθρωποι ετοιμάζονται να υποδεχτούν τη Νέα Χρονιά.

Η χρήση πυροτεχνημάτων είναι ριζωμένη σε πολιτιστικές και κοινωνικές γιορτές και ειδικά ημέρες όπως η Πρωτοχρονιά, χρησιμοποιούνται ευρέως. Για αυτό το λόγο, η  CVMA (Καναδική Κτηνιατρική Ιατρική Ένωση), ζητώντας προσπάθειες για τη μείωση της βλάβης στα ζώα που προκαλείται από τα πυροτεχνήματα, αναγνωρίζει αυτές τις προκλήσεις, αλλά τονίζει τους κινδύνους που εγκυμονούν τα πυροτεχνήματα.

Ακριβώς μέσα σε αυτό το κλίμα γιορτής και χαρά, δεν ξεχνάμε να μείνουμε ασφαλής και οι μικροί και οι μεγάλοι αλλά και τα κατοικίδια μας.

Ορισμένα ζώα φοβούνται τους δυνατούς θορύβους και τα έντονα φώτα. Η CVMA υποστηρίζει ότι τα πυροτεχνήματα εγκυμονούν πολλούς κινδύνους για όλα τα ζώα που εκτίθενται σε αυτά και αντιτίθεται στην πώληση πυροτεχνημάτων στο ευρύ κοινό για προσωπική χρήση.

Επίσης, ζητά οι επιδείξεις πυροτεχνημάτων να περιορίζονται μόνο σε εγκεκριμένες και ρυθμιζόμενες δημόσιες εκδηλώσεις, συνοδευόμενες από έγκαιρες προειδοποιήσεις προς τους ιδιοκτήτες ζώων, τους φροντιστές και τους υπαλλήλους άγριας ζωής.

P

Όπως υπενθυμίζει σχετική μελέτη της CVMA, τα πυροτεχνήματα αποτελούνται από ποικίλα καινοτόμα, απρόβλεπτα και τρομακτικά ερεθίσματα, ιδιαίτερα έντονες οπτικές επιδείξεις στον αέρα, άγνωστες οσμές και δυνατούς θορύβους, που επηρεάζουν τα περισσότερα ζώα, συμπεριλαμβανομένων των κατοικίδιων, των αγροτικών ζώων και της άγριας ζωής. Η έκθεση σε πυροτεχνήματα μπορεί να οδηγήσει σε ακραίες αντιδράσεις φόβου και να οδηγήσει στην ανάπτυξη φοβίας σε πολλά ζώα.

Οι επιδείξεις πυροτεχνημάτων και τα πυροτεχνικά, όταν επιτρέπονται εντός μιας δικαιοδοσίας, πρέπει να ρυθμίζονται, να αξιολογούνται οι κίνδυνοι, να προγραμματίζονται και να διαφημίζονται πολύ νωρίτερα. Αυτό πρέπει να περιλαμβάνει προειδοποιήσεις σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις στα ζώα.

Επίσης, τα καταναλωτικά πυροτεχνήματα εγκυμονούν ιδιαίτερους κινδύνους καθώς είναι διαθέσιμα σε άτομα χωρίς την απαραίτητη εκπαίδευση ασφάλειας και αξιολόγησης κινδύνου, και όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης πρέπει να κινηθούν προς την απαγόρευση της πώλησης.

Π

Ενώ όλες οι κατηγορίες πυροτεχνημάτων (καταναλωτικά, επιδείξεων και πυροτεχνικά) εγκυμονούν κινδύνους, η ευρεία μη ρυθμιζόμενη διαθεσιμότητα καταναλωτικών πυροτεχνημάτων για προσωπική χρήση συχνά οδηγεί στον μεγαλύτερο κίνδυνο λόγω της έλλειψης εκπαίδευσης για την περιβαλλοντική ασφάλεια και της έλλειψης έγκαιρης ειδοποίησης των ανθρώπων στην επηρεαζόμενη περιοχή σχετικά με τη χρήση τους.

Αυτό αφήνει τους ιδιοκτήτες ζώων και τους υπαλλήλους άγριας ζωής χωρίς τον χρόνο να μετριάσουν προληπτικά τους κινδύνους για τα ζώα.

Τα πυροτεχνήματα αποτελούν ένα μοναδικό ζήτημα ευζωίας των ζώων, καθώς συνδυάζουν πολλά ερεθίσματα που το καθένα από μόνο του θα προκαλούσε αντίδραση φόβου στα ζώα. Αυτά περιλαμβάνουν δυνατούς θορύβους, έντονα φώτα πάνω από το κεφάλι, άγνωστες οσμές και γρήγορη, απρόβλεπτη κίνηση.

Το αποτέλεσμα μπορεί να οδηγήσει σε κινδύνους για τη σωματική υγεία, την αναπαραγωγική συμπεριφορά και την υγεία του περιβάλλοντος και των φυσικών οικοτόπων. Τα πυροτεχνήματα αποτελούν την πιο συχνή φοβία θορύβου των σκύλων συντροφιάς, με αρκετές μελέτες να αναφέρουν επιπολασμό έως και 49% ^1,2.

Πολλά κατοικίδια, ζώα κτηνοτροφίας και ζώα άγριας ζωής τραυματίζονται ή πεθαίνουν όταν προσπαθούν να διαφύγουν από τα πυροτεχνήματα.

Οι φροντιστές ζώων και το κοινό ενδέχεται να τεθούν σε κίνδυνο εάν συναντήσουν ένα πανικόβλητο ζώο, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε σωματικό τραυματισμό ή θάνατο³.

Αντίθετα, τα ζώα που είναι περιορισμένα σε έναν εξωτερικό χώρο, όπως ορισμένα ζώα κτηνοτροφίας και ορισμένα είδη που διατηρούνται σε ζωολογικές εγκαταστάσεις, είναι πιθανό να βιώσουν δυσφορία όταν εκτίθενται σε πυροτεχνήματα.

Ως εκ τούτου, για να ελαχιστοποιηθεί ο φόβος και το άγχος, συνιστώνται εμπλουτισμοί στέγασης, συμπεριλαμβανομένων περιοχών κρυψώνας και προληπτικής διαχείρισης συμπεριφοράς⁴.

Πώς να κρατήσετε τα εσωτερικά κατοικίδια ασφαλή την παραμονή Πρωτοχρονιάς

Αν γνωρίζετε ότι θα υπάρχουν πυροτεχνήματα, κρατήστε τα κατοικίδιά σας μέσα πριν ξεκινήσουν.

Εάν έχετε ένα ζώο όπως σκύλο που χρειάζεται βόλτα, προσπαθήστε να τον βγάλετε νωρίτερα μέσα στη μέρα ώστε να μην είναι έξω όταν αρχίσουν τα πυροτεχνήματα.

Κλείστε τα παράθυρα και τις πόρτες στο σπίτι σας, ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα το κατοικίδιό σας να το σκάσει αν τρομάξει από δυνατούς θορύβους.

Προσπαθήστε να κρύψετε τα πυροτεχνήματα από τα κατοικίδιά σας τραβώντας τις κουρτίνες ή τα στόρια, και βάζοντας μουσική με την οποία είναι εξοικειωμένα.

Μπορείτε επίσης να παίξετε μαζί τους για να παραμείνουν αποσπασμένοι, ή να βάλετε ένα βίντεο που τους αρέσει να βλέπουν στην τηλεόραση.

Τέλος, φτιάξτε μια φωλιά σε μια περιοχή όπου νιώθουν ασφάλεια. Αυτό μπορεί να σημαίνει να βάλετε μια επιπλέον κουβέρτα στο κρεβάτι τους.

1. Reimer S. Not a one-way road—Severity, progression and prevention of firework fears in dogs. Plos One. 2019. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0218150

2. Blackwell EJ, Bradshaw JWS, Casey RA. Fear responses to noises in domestic dogs: Prevalence, risk factors and co-occurrence with other fear related behaviour, Appl. Anim. Beh. Sci. 2013;145(1-2):15-25.

3. Bateman PW, Gilson LN, Bradshaw P. Not just a flash in the pan: short and long term impacts of fireworks on the environment. Pacific Conservation Biology. 2023;29:396-401. https://doi.org/10.1071/PC22040

4. Carpenter NA. Utah’s Hogle Zoo: Preparation for One of America’s Largest Pyrotechnic Displays, the Closing Ceremony for the 2002 Olympic Winter Games. Proc American Association of Zoo Veterinarians Conference. 2003 https://www.vin.com/doc/?id=10110099 Accessed 25/11/2024.

Διαβάστε ακόμη: Πυροτεχνήματα: Πώς να προστατεύσεις το κατοικίδιό σου

All images: shutterstock.com