Το γραφείο Zaha Hadid Architects, σε συνεργασία με τη RINA ως επικεφαλής της ομάδας μελετητών και τα γραφεία Studio Plicchi, WSP, STI Engineering και BC Building Consulting, αναδείχθηκε νικητής του διεθνούς διαγωνισμού για τον σχεδιασμό του Grande Ospedale della Malpensa στην Ιταλία.
Το νέο νοσοκομείο, που ανατέθηκε από την Περιφερειακή Υγειονομική Αρχή της Λομβαρδίας, φιλοδοξεί να ενοποιήσει τις υπάρχουσες δομές των Gallarate και Busto Arsizio σε ένα ενιαίο, σύγχρονο υγειονομικό campus, το οποίο θα εξυπηρετεί την ευρύτερη περιοχή μεταξύ Μιλάνου και Βαρέζε, καλύπτοντας τις ανάγκες σχεδόν ενός εκατομμυρίου κατοίκων.
Η αρχιτεκτονική πρόταση οργανώνει το νοσοκομείο ως ένα συμπαγές σύνολο περίπου 90.000 τ.μ., αναπτυγμένο σε πέντε επίπεδα πάνω από το έδαφος και ένα υπόγειο. Οι λειτουργίες κατανέμονται με βάση την ένταση της φροντίδας, με τις πιο κρίσιμες μονάδες – επείγοντα, χειρουργεία και μονάδες εντατικής θεραπείας – να συγκεντρώνονται σε έναν ενιαίο, πολυλειτουργικό πυρήνα που ενσωματώνει διαγνωστικές, ακτινολογικές και επεμβατικές χρήσεις. Η λογική αυτή ενισχύει την αποδοτικότητα, μειώνει τις αποστάσεις και επιτρέπει μεγαλύτερη λειτουργική ευελιξία.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη σαφή οργάνωση της κυκλοφορίας, με διακριτές ροές για ασθενείς, επισκέπτες, προσωπικό και υλικά, περιορίζοντας τις αλληλοεπικαλύψεις και ενισχύοντας τα πρωτόκολλα υγιεινής. Η εσωτερική λειτουργία υποστηρίζεται από αυτοματοποιημένα συστήματα μεταφοράς και ειδικούς ανελκυστήρες, ενώ στο επίπεδο του εδάφους ένας κεντρικός άξονας κυκλοφορίας λειτουργεί ως δημόσιος χώρος σύνδεσης μεταξύ της εισόδου και των υπαίθριων περιοχών του campus.
Το έργο εντάσσεται σε ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο φυσικό τοπίο, που χαρακτηρίζεται από δασικές εκτάσεις και αγροτική γη και αποτελεί τμήμα του Περιφερειακού Οικολογικού Δικτύου, κοντά στο Parco Regionale della Valle del Ticino. Η μελετητική ομάδα διατηρεί την υπάρχουσα βλάστηση και ενισχύει το οικοσύστημα με νέες φυτεύσεις, υγροτόπους και συστήματα διαχείρισης ομβρίων υδάτων. Παράλληλα, το ιστορικό αγροτικό συγκρότημα Cascina dei Poveri, με ρίζες στον 12ο και 13ο αιώνα, προστατεύεται και ενσωματώνεται οργανικά στη σύνθεση του νέου νοσοκομειακού συγκροτήματος.
Η αρχιτεκτονική έκφραση του κτιρίου βασίζεται σε αρθρωτές όψεις από αλουμινένια panels, που συνδυάζουν ανθεκτικότητα, ανακυκλωσιμότητα και ενσωματωμένη ηλιοπροστασία, ενώ φυτεμένα στοιχεία συμβάλλουν στη βελτίωση του μικροκλίματος. Στους εσωτερικούς χώρους, φυσικά υλικά όπως το ξύλο και τα υφάσματα ενισχύουν την αίσθηση ηρεμίας, στοιχείο κρίσιμο για χώρους φροντίδας και αποκατάστασης.
Η μελέτη ενσωματώνει προηγμένες τεχνολογίες διαχείρισης κτιρίου και ψηφιακά εργαλεία παρακολούθησης, επιτρέποντας την ενεργειακή βελτιστοποίηση και τη μακροχρόνια ευελιξία του συγκροτήματος. Παράλληλα, η σχεδίαση δίνει προτεραιότητα στο φυσικό φως, την ακουστική άνεση και τον σαφή προσανατολισμό, με αυλές, κήπους και φυτεμένες ταράτσες να λειτουργούν ως ενδιάμεσοι χώροι ανάπαυσης για ασθενείς και προσωπικό.
Κεντρικός άξονας της πρότασης αποτελεί η βιωσιμότητα. Το κτίριο είναι σχεδιασμένο ώστε να υπερβαίνει τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις CAM, ενσωματώνοντας φωτοβολταϊκό σύστημα άνω του 1 MWp, ικανό να καλύψει περίπου το 25% των ενεργειακών αναγκών του νοσοκομείου. Προβλέπεται επίσης υβριδικό σύστημα θέρμανσης με δυνατότητα μελλοντικής χρήσης υδρογόνου, καθώς και κατασκευαστικές μέθοδοι προκατασκευής με υλικά χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος.
Το Grande Ospedale della Malpensa σχεδιάστηκε όχι μόνο ως χώρος παροχής ιατρικής φροντίδας, αλλά ως ένα ανοιχτό, πολυλειτουργικό campus που συνδέεται με τις γύρω κοινότητες μέσω οδικών, πεζών και ποδηλατικών διαδρομών, ενσωματώνοντας την αρχιτεκτονική, το τοπίο και την τεχνολογία σε ένα ενιαίο σύνολο σύγχρονης υγειονομικής υποδομής.
Πληροφορίες: ArchDaily
All images: © X Universe
Διαβάστε επίσης: Τα σχέδια των Zaha Hadid Architects για το νέο Cultural Center στην Κίνα
