“Παντρεύοντας” την αρχιτεκτονική με τον σουρεαλισμό!

 

Οι Point Supreme, είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση αρχιτεκτόνων, που κατάφεραν να παντρέψουν την αρχιτεκτονική με τη φαντασία και το όνειρο. Ο Κωνσταντίνος Πανταζής και η Μαριάννα Ρέντζου, μας μιλούν για τη σχέση αρχιτεκτονικής και σουρεαλισμού, εξηγούν πώς μπορεί κανείς να αναγάγει ένα πρόβλημα σε πλεονέκτημα και ξεδιπλώνουν τους οραματισμούς τους, για όλα όσα μπορούν να οδηγήσουν την ελληνική αρχιτεκτονική, στο υπέρτατό της σημείο…

 

 

Από που εμπνευστήκατε την επωνυμία Point Supreme; Ποιο είναι για εσάς εκείνο το ξεχωριστό, “υπέρτατο σημείο” που ορίζει τα έργα και τη γενικότερη φιλοσοφία σας;

To όνομά μας είναι ένας όρος από το δεύτερο μανιφέστο του σουρεαλισμού, που έγραψε ο Αντρέ Μπρετόν. Περιέγραφε σ΄ αυτό, πως στόχος κάθε σουρεαλιστικής πράξη, είναι να φτάσει το “υπέρτατο σημείο”, όπου αίρονται οι προκαταλήψεις και οι αντιφάσεις. Δηλαδή όταν φτάσουμε αυτό το σημείο, μπορούν να συμβαίνουν πράγματα ασύμβατα μεταξύ τους, όπως στα όνειρα. Μας εκφράζει αυτή η αντίληψη, γιατί η λογική της αρχιτεκτονικής μας είναι τρομερά ανοιχτή, καθώς μας αρέσουν αντιφατικά πράγματα και η πρόκληση του να δουλεύουμε με ό,τι μας είναι διαθέσιμο. Σχεδόν όλες οι δουλειές μας έχουν μικρό προϋπολογισμό, οπότε είναι σημαντικό να είμαστε εφευρετικοί και να επινοούμε οικονομικές και έξυπνες λύσεις, ώστε να πετυχαίνουμε ένα άρτιο αποτέλεσμα. Προσπαθούμε μέσα από επινοητικές μεθόδους, για να ανυψώνουμε το συνηθισμένο σε εξαιρετικό, και να μεταμορφώνουμε έτσι την πραγματικότητα με απλές χειρονομίες. Για παράδειγμα στο “Serpantina”, χρησιμοποιήσαμε απλά, συνηθισμένα τεντόπανα για να δημιουργήσουμε ένα αξέχαστο δημόσιο στέγαστρο.

 

Αφού ολοκληρώσατε τις μεταπτυχιακές σπουδές σας στο Ρότερνταμ , το Λονδίνο και το Αιντχόβεν, και συνεργαστήκατε με σπουδαία αρχιτεκτονικά γραφεία όπως εκείνο των ΟΜΑ και των MVRDV, επιστρέψατε τελικά στην Αθήνα. Σήμερα, με τα ελληνικά οικονομικά δεδομένα, έχετε αναθεωρήσει αυτή σας την επιλογή;

Η αλήθεια είναι πως συχνά σκεφτόμαστε πόσο μεγάλη θυσία είναι η παραμονή μας στην Ελλάδα, αφού η οικονομική κατάσταση εδώ είναι τόσο άσχημη. Στο εξωτερικό είχαμε πολύ καλούς μισθούς, καλούς συνεργάτες και υποστήριξη από διάφορους φορείς, βραβεία, υποτροφίες κ.α. Παρόλα αυτά δεν έχουμε αναθεωρήσει την επιλογή μας. Έπρεπε να έρθουμε στην Ελλάδα, γιατί θέλαμε να κάνουμε προτάσεις και έργα εδώ. Έχουμε πολλά να πούμε και να δείξουμε, πολλές ιδέες για το πώς να βελτιώσουμε τον τρόπο που ζούμε εδώ, ειδικά στις πόλεις, στην Αθήνα και σε πολλές άλλες. Δυστυχώς, έχουμε δείξει μόνο ένα μικρό δείγμα από αυτές, λόγω έλλειψης χρόνου. Το ερώτημα είναι τώρα, κατά πόσο θα αξίζει τον κόπο να παραμείνουμε στην Ελλάδα και τα επόμενα χρόνια. Προς το παρόν συνεχίζουμε, αλλά μετά από κάποιο διάστημα, θα υπολογίσουμε ξανά τα συν και τα πλην.

 

Το έργο σας “Serpantina”, ένα επίμηκες στέγαστρο που τοποθετήθηκε μπροστά από το Holon Design Museum στο Τελ Αβίβ, έλαβε το πρώτο βραβείο στον διεθνή διαγωνισμό Urban Shade. Είναι διακριτές οι αναφορές του έργου αυτού στο υπερρεαλιστικό στοιχείο, όπως και σε πολλά άλλα από τα έργα σας. Από πού αντλείτε συνήθως την έμπνευσή σας για τη δημιουργία τόσο ιδιαζόντων έργων;

Είναι πολύ απλό: αντλούμε την έμπνευση από το πρόβλημα! Η μεγαλύτερη ικανότητά μας σαν αρχιτέκτονες ,είναι πως έχουμε αναπτύξει μεθόδους για να ανάγουμε το πρόβλημα σε πλεονέκτημα. Για παράδειγμα στο Six Dogs στην Αθήνα, δημιουργήσαμε έξι χώρους σχεδόν άδειους, σε χρώμα από λευκό έως μαύρο, ώστε ο κήπος πίσω να μοιάζει ακόμα πιο φυσικός. Στο στέγαστρο στο Τελ Αβίβ, όπου το ζητούμενο ήταν ένα οικονομικό στέγαστρο που να μπορεί να επαναληφθεί σε διάφορα σημεία των πόλεων, χρησιμοποιήσαμε το πιο προφανές υλικό, το κλασικό τεντόπανο! Απλά το χρησιμοποιήσαμε με έναν νέο και ευφάνταστο τρόπο, εκμεταλλευόμενοι την ποικιλία διαθέσιμων χρωμάτων, κάτι που δεν έχει ξαναγίνει.

 

 

Προσφάτως, το διεθνώς αναγνωρισμένο περιοδικό Wallpaper, το οποίο παρουσιάζει τα πιο ενδιαφέροντα έργα σε ό,τι αφορά στην αρχιτεκτονική και διακόσμηση, έκανε ειδική μνεία για το έργο σας Nadja. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που καθιστούν τόσο ξεχωριστό το αρχιτεκτονικό αυτό έργο; Μιλήστε μας γι’ αυτό.

Το Wallpaper μας συμπεριέλαβε στη λίστα του, με τα 20 καλύτερα ανερχόμενα αρχιτεκτονικά γραφεία από όλο τον κόσμο. Το Νadja, είναι η τελευταία κατοικία που ολοκληρώσαμε και η οποία έχει κάνει πολύ μεγάλη εντύπωση στο εξωτερικό. Είναι όντως ένα πολύ ιδιαίτερο έργο, είμαστε πολύ χαρούμενοι και αρκετά περήφανοι γι αυτό. Το πιο σημαντικό στο Νadja, είναι ότι κατάφερε να ξεφύγει από το πλαίσιο ενός τυπικού σπιτιού, και μάλιστα διαμερίσματος σε πολυκατοικία, και να δημιουργήσει έναν συναρπαστικό χώρο, ευαίσθητο στον τρόπο ζωής των κατοίκων του, μοναδικό όσο και αυτοί. Όχι τυχαία, οι ιδιοκτήτες του Νadja είναι ιδιαίτεροι, τρομεροί άνθρωποι. Συμμετείχαν στον σχεδιασμό και σε όλη τη διαδικασία, κι έτσι η δημιουργία του χώρου συνέβη κάτω από τις ιδανικές συνθήκες. Ήταν μια συνεργασία ουσιαστική. Κατά τη γνώμη μας τουλάχιστον, έτσι πρέπει να είναι κάθε συνεργασία ιδιοκτήτη- αρχιτέκτονα. Πάντα προσπαθούμε να χρησιμοποιήσουμε την ευφυΐα του πελάτη, είτε είναι κρυμμένη είτε όχι. Έτσι προκύπτει το καταλληλότερο για αυτόν αποτέλεσμα, και κάθε δουλειά είναι διαφορετική και ιδιαίτερη. Οι περισσότερες δουλειές μας είναι ξεχωριστές και γι’ αυτόν τον λόγο. Το ανθοπωλείο στην Πάτρα, το καφέ στα Καλάβρυτα, το Six Dogs, το El Rey Alobar στο Χαλάνδρι, όλα κρύβουν την προσωπική συμβολή των πελατών μας.

 

Ποιες οι ελλείψεις αναφορικά με τις αρχιτεκτονικές δομές στο ελληνικό αστικό τοπίο; Δεδομένης της συνεχούς προσέγγισής σας, με σκοπό τη διαμόρφωση και ανάπλαση ανοιχτών αστικών χώρων, μέσα από έργα όπως το “100 squares” και το “Athens by Hills”, πώς πιστεύετε ότι θα μπορούσαν οι ελληνικές πόλεις να αποκτήσουν μια διακριτή αρχιτεκτονική ταυτότητα, την οποία σήμερα στερούνται;

Οι ελληνικές πόλεις πρέπει να αξιοποιήσουν τα ιδιαίτερά τους γνωρίσματα. Η ειρωνεία είναι πως βρίσκουμε σχεδόν όλες τις πόλεις στο σύνολό τους, τρομερά αναξιοποίητες και φτωχές στα θέματα χώρου. Ενώ έχουν τρομερές δυνατότητες, συνήθως μένουν κρυμμένες, παραμελημένες, αόρατες… Για παράδειγμα οι περισσότερες πόλεις έχουν κάποια σχέση με το νερό, τη θάλασσα, τη μυθολογία και την ιστορία. Κι όμως, σχεδόν καμιά πόλη δε σε προκαλεί να την επισκεφτείς με αφορμή τον τρόπο που χρησιμοποιεί μια τέτοια σχέση, αντίθετα με πόλεις όπως το Άμστερνταμ, το Παρίσι ή τη Νέα Υόρκη για παράδειγμα, που τόσος κόσμος ονειρεύεται να ζήσει εκεί. Όλες οι ελληνικές πόλεις θα μπορούσαν να αποτελέσουν τέτοιους προορισμούς. Ο πρώτος τρόπος για να αποκτήσουν διακριτή ταυτότητα οι πόλεις, είναι να αναδείξουν τα ιδιαίτερά τους χαρακτηριστικά, να τα τονίσουν, να τα προβάλλουν, να ξεκαθαρίσουν τη σχέση αυτών με την υπόλοιπη πόλη, να επενδύσουν σε φαντασία, να αξιοποιήσουν τους δημόσιους χώρους τους, να αναδείξουν τη φύση μέσα τους.

 

Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Υπάρχει κάποιο νέο αρχιτεκτονικό project σε Ελλάδα ή εξωτερικό που θα θέλατε να μας αποκαλύψετε;

Αυτό τον καιρό τελειώνουμε το σπίτι στα Πετράλωνα, ένα πολύ προσωπικό έργο. Δουλεύουμε και έναν χώρο για δράσεις, μια ιδέα για μια παιδική χαρά και την ανακαίνιση σε δύο διαμερίσματα, ενώ ελπίζουμε να δουλέψουμε κάποιο πρότζεκτ σε νησί. Έχουμε πολλές ιδέες για κάθε μας έργο!

 

www.pointsupreme.com/content/