Ένας καλός τρόπος να μιλήσουμε στα παιδιά για την επέτειο του Πολυτεχνείου και την έννοια της Δημοκρατίας.

Έφτασε η 17η του Νοέμβρη, η μέρα που αναβιώνουμε τις μνήμες της εξέγερσης του 1973 κατά του φασισμού και της κατάλυσης της Δικτατορίας από τους φοιτητές του Πολυτεχνείου. Τα σχολεία είναι κλειστά εις μνήμην της μέρας εκείνης, με σχολικές γιορτές αφιερωμένες στα γεγονότα. 

Τα παιδιά, όμως, γνωρίζουν ακριβώς για ποιον λόγο σήμερα έχουν σχολική γιορτή και τραγουδούν τον “Δρόμο”, το “Χελιδόνι” και το Ακορντεόν; Αν, λοιπόν, δεν τους έχουμε μιλήσει ακόμα για την έννοια της σημερινής επετείου, τα βιβλία έρχονται για μία ακόμα φορά να μας βοηθήσουν να περάσουμε στα παιδιά μας βαθιές έννοιες και να περιγράψουμε γεγονότα με έναν προσιτό και εύκολα κατανοητό προς εκείνα τρόπο.

Τα παρακάτω βιβλία αποτελούν κλασικές αξίες και πολύτιμη βοήθεια και αφορμή, για όμορφες και γόνιμες συζητήσεις ακόμα και με τις πιο μικρές ηλικίες.

 

1.Ντενεκεδούπολη, Ευγενία Φακίνου, Εκδόσεις Κέδρος

Ένα κλασικό πια έργο, το οποίο η συγγραφέας έγραψε αρχικά για κουκλοθέατρο, με αφορμή τις απορίες του δικού της γιου σχετικά με την κατάλυση της Δικτατορίας. Η Ντενεκεδούπολη είναι μια πολιτεία αλλιώτικη απ΄ τις άλλες. Δεν είναι φτιαγμένη από τούβλα, πέτρες, τσιμέντο ή γυαλί. Είναι ολόκληρη φτιαγμένη από ντενεκέδες. Και μένουν σ΄ αυτή, τι… άλλο; Ντενεκεδάκια. Άδεια, σκουριασμένα, παλιά ντενεκεδάκια. Βρέθηκαν όλα πεταμένα σ΄ ένα σκουπιδότοπο κι αποφάσισαν να φτιάξουν τη δική τους πολιτεία, για να μένουν μόνα τους και να΄ χουν την ησυχία τους. Τα ντενεκεδάκια που μένουν εδώ έχουν περίεργα ονόματα: Σαρδέλας, Μηλίτσα, Βουτυρένιος, Σοφός, Οκέυ -μπαμ – μπαμ. Ο Σαρδέλας είχε πριν τον πετάξουν σαρδέλες, η Μηλίτσα είχε κομπόστα μήλο, ο Βουτυρένιος βούτυρο, ο Οκέυ – μπαμ – μπαμ είχε κόκα – κόλα κι ο Σοφός είχε μέσα του καφέ. Ζούσαν όλα πολύ ευτυχισμένα στην Ντενεκεδούπολη, ώσπου μια μέρα… Το έργο έχει επίσης μελοποιηθεί από τον Γιάννη Μαρκόπουλο. Προτείνουμε και τα δύο!

 

 

 

2. “Η εξέγερση του Πολυτεχνείου”, Μανδηλαράς Φίλιππος, Εκδόσεις Παπαδόπουλος

Οι περιπέτειες της εξέγερσης του Πολυτεχνείου με χαριτωμένα και απλά στιχάκια, από τον Φίλιππο Μανδηλαρά, για να εντυπώνονται εύκολα στη μνήμη των παιδιών:
Στο Πολυτεχνείο αποφάσισε να κλειστεί,
απαγορεύσεις, φυλακές να μην τις φοβηθεί.
Γιατί το γνώριζε πως πάλευε για την ελευθερία,
στον τόπο μας για να ξαναρθεί η δημοκρατία. 

Μια χιουμοριστική και πολύχρωμη εικονογράφηση από τη Ναταλία Καπατσούλια …και τις απαραίτητες πληροφορίες στο τέλος του βιβλίου για την κατανόηση των γεγονότων που ιστορούνται.

 

 

 

3. Ο Φωκίων δεν ήταν ελάφι, Μάνος Κοντολέων, Εκδόσεις Πατάκη

Μια συμβολική ιστορία που αναφέρεται στον αγώνα των ανθρώπων για δικαιοσύνη και ελευθερία. Ο Φωκίων –ένα παλικάρι που μοιάζει με ελάφι– έρχεται από μια φανταστική χώρα, όπου οι άνθρωποι συνομιλούν με τα ζώα. Ο Φωκίων συνειδητοποιεί πως υπάρχουν τόποι όπου κάποιοι στερούν την ελευθερία και την αξιοπρέπεια των άλλων κατοίκων. Και αποφασίζει να δράσει. Οι περιπέτειες οι δικές του και των φίλων του φέρνουν στον νου του αναγνώστη συνθήκες παρόμοιες με αυτές που έχουμε ζήσει και στον τόπο μας –χούντα των συνταγματαρχών και εξέγερση του Πολυτεχνείου, τουρκική εισβολή στην Κύπρο– αλλά και σε άλλα μέρη της γης. Ένα γεμάτο δράση, αλλά και συναίσθημα παραμύθι, που ανήκει πλέον στα κλασικά κείμενα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας για παιδιά και που τώρα ο ίδιος ο συγγραφέας το ανανέωσε μ’ έναν εντελώς απροσδόκητο τρόπο.

 

 

 

4. Λίγα γαρύφαλλα για το Πολυτεχνείο, Κατερίνα Μουρίκη, Εκδόσεις Διάπλαση

Η συγγραφέας προσεγγίζει τα γεγονότα του Πολυτεχνείου με έξυπνο τρόπο και κατάλληλο για παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας, διερευνώντας έννοιες όπως Ελευθερία, Δημοκρατία, Χούντα, λαϊκός ξεσηκωμός μέσα από τη συζήτηση του παππού Περικλή και του εγγονού Αλέξανδρου. Μέσα από τις μεστές ατάκες παππού και τις παιδιάστικες ερμηνείες του δεύτερου περνούν έννοιες όπως «Ελευθερία», «Δημοκρατία», «χούντα», «Λαϊκός ξεσηκωμός». Η σοφία και οι μνήμες του παππού Περικλή ανταμώνουν με την παιδική αφέλεια του Αλέξανδρου που κάνει συνειρμούς και συσχετίζει όσα βλέπει και ακούει με την προσωπική του καθημερινότητα. Παιδικές σκέψεις που παρότι προκαλούν γέλιο κρύβουν μικρές και μεγάλες αλήθειες της ζωής μας.

 

 

5. “Η κυρά Δημοκρατία”,  Κωνσταντίνα Αρμενιάκου, Εκδόσεις Κέδρος

Την κυρά Δημοκρατία όλοι την αγαπούν στο μικρό χωριό, γι’ αυτό τη διάλεξαν για αρχηγό. Τι θα συμβεί όμως όταν η κυρία Ρία η Δικτατορία πάρει με τη βία όλη την εξουσία; Μπορούν οι άνθρωποι να ζήσουν ευτυχισμένοι χωρίς τη Δημοκρατία; Ένα παραμύθι για να εξηγήσουμε στα παιδιά την αξία της Δημοκρατίας και για να θυμόμαστε ότι: ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ, ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΑΝΤΑ ΠΙΟ ΔΥΝΑΤΟΙ!

 

6. Τα γενέθλια, Ζωρζ Σαρή, Εκδόσεις Πατάκη

Η οκτάχρονη Αννα ετοιμάζεται να γιορτάσει τα γενέθλιά της. Όμως, η μέρα που ξημερώνει θα φέρει στην Αθήνα τους ήχους των τανκς. 21η Απριλίου 1967. Ο κόσμος των μεγάλων αναποδογυρίζει…