Είναι μολις δεκατεσσάρων κι έχει καταφέρει αυτό που πολλοί ποιητές ονειρεύονται χρόνια, να εκδώσει τη δική του ποιητική συλλογή. Ο έφηβος Δημοσθένης Δεσποτίδης κέρδισε το καλοκαίρι του 2020 την πρώτη θέση στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό Ποίησης του Ιδρύματος «Never Such Innocence», με το ποίημά του «Inspirational Poem», ξεχωρίζοντας ανάμεσα σε χιλιάδες διαγωνιζόμενους. Η καραντίνα υπήρξε για εκείνον μία άκρως δημιουργική περίοδος, αφού είχε τον χρόνο να συγγράψει και τελικά να ολοκληρώσει την πρώτη του ποιητική συλλογή, με τίτλο «Ψάχνοντας τα βήματά μου». Ο Δημοσθένης Δεσποτίδης μας μιλά για όσα τον εμπνέουν ποιητικά, για εκείνα που θέλει να εκφράσει μέσα από τα γραπτά του, αλλά και για το μέλλον που οραματίζεται. Σίγουρα, διαγράφεται λαμπρό…

 

Πότε έγραψες για πρώτη φορά το πρώτο σου ποίημα; Θυμάσαι τα συναισθήματα που ένιωσες κατά τη διάρκεια της συγγραφής του, αλλά και όταν το ολοκλήρωσες;

Έγραψα το πρώτο μου ποίημα σε ηλικία 11 ετών, για εσωτερικό διαγωνισμό του σχολείου μου στην αγγλική γλώσσα. Η ενότητα είχε αφηρημένη χροιά και τίτλο ‘‘Through a looking glass’’. Σ’ εκείνη την προσπάθεια δεν διακρίθηκα, παρότι επρόκειτο για διαγωνισμό εντός των ορίων του σχολείου. Για να είμαι ειλικρινής, καθ’ όλη τη διάρκεια της συγγραφής ένιωσα λίγο πιεσμένος, επειδή έπρεπε να τηρήσω όχι μόνο την ομοιοκαταληξία αλλά και να βρω λεξιλόγιο, το οποίο να έχει μία συνάφεια με το θέμα. Κι όλα αυτά στην αγγλική γλώσσα, σε ηλικία 11 ετών. Όταν το ολοκλήρωσα, όπως καταλαβαίνετε, ένιωσα τρομερή ανακούφιση.

 

Το καλοκαίρι του 2020 κέρδισες την πρώτη θέση στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό Ποίησης του Ιδρύματος «Never Such Innocence». Μπορείς να μας μιλήσεις για το ποίημα «Inspirational Poem», που σου χάρισε την πρώτη θέση και πώς το εμπνεύστηκες; Τι πιστεύεις ότι το έκανε να ξεχωρίσει;

Καταρχάς έπρεπε να γράψω βασιζόμενος σε μία συγκεκριμένη θεματική ενότητα, η οποία ήταν ‘‘A Fight for Freedom’’, στα πλαίσια του 2^ου Παγκοσμίου Πολέμου. Εδώ δεν μιλάμε για αφηρημένες έννοιες. Το θέμα δεν ήταν καθόλου απλό, έπρεπε να έχεις και γνώσεις Ιστορίας, τις οποίες εγώ διέθετα και, μάλιστα, φιλτραρισμένες με τρόπο κριτικό. Έτσι, λοιπόν, συνέθεσα το συνολικό παζλ και φαντάστηκα, βάζοντας τον εαυτό μου στη θέση ενός στρατιώτη, ο οποίος εγκαταλείπει την οικογένειά του και την αγαπημένη του πατρίδα, προκειμένου να βοηθήσει τις χώρες της Κοινοπολιτείας, να πολεμήσουν και να νικήσουν τον κοινό εχθρό. Θεωρώ ότι τόσο το λεξιλόγιο, όσο και τα κρυφά νοήματα, όπως και η συγκινησιακή φόρτιση του ατόμου που εγκατέλειψε την οικογένειά του για να πολεμήσει, ήταν καθοριστικής σημασίας.

 

 

Έχεις πει ότι η περίοδος της καραντίνας ήταν η κατάλληλη ευκαιρία, ώστε να γράψεις την πρώτη σου ποιητική συλλογή. Τελικά η λογοτεχνία και η συγγραφή είναι πάντα «αποκούμπι» σε δύσκολες περιόδους;

Σε καμία περίπτωση η συγγραφή λογοτεχνίας ή ποίησης δεν είναι ‘‘αποκούμπι’’ σε δύσκολους καιρούς. Τουλάχιστον όχι για μένα. Όπως γνωρίζετε είμαι μαθητής, και όλοι ξέρουμε πόσο σκληρό και απαιτητικό είναι το πρόγραμμα των μαθητών στη σημερινή εποχή. Ο εγκλεισμός με βοήθησε να συγκεντρωθώ χωρίς εξωτερικούς περισπασμούς, και να γράψω ανενόχλητα και πιο συγκεκριμένα. Με άλλα λόγια, προσπάθησα να αξιοποιήσω δημιουργικά την καραντίνα. Αν δεν είχαμε την καραντίνα, απλά θα καθυστερούσε να εκδοθεί η συλλογή.

 

Πριν λίγες ημέρες παρουσίασες την πρώτη σου ποιητική συλλογή, με τίτλο «Ψάχνοντας τα βήματά μου». Μίλησέ μας για αυτή τη συλλογή και τις πηγές έμπνευσης των ποιημάτων. Πώς ένιωσες όταν την κράτησες για πρώτη φορά στα χέρια σου;

‘‘Ψάχνοντας τα βήματά μου’’ είναι ο τίτλος της πρώτης μου ποιητικής συλλογής, με πολλές ενότητες ποιημάτων, επηρεασμένες από διαφορετικές φάσεις της ζωής μου, όπως το πώς βίωσα τον Covid-19, τον κόσμο του TikTok, τις σχολικές μου εκδρομές, τα Καλοκαίρια και τα Πάσχα μου στην Άνδρο, τη μετάβαση στην εφηβεία (η οποία με αφορά άμεσα), τις ψεύτικες σχέσεις, την προδοσία κ.ά. Δεν θα μπορούσαν να λείψουν ποιήματα που αφορούν στη ζωή των ναυτικών, τη γυναίκα της Άνδρου, τον Ύμνο για την Ελληνική γλώσσα, τη μητέρα όλων των γλωσσών, καθώς επίσης και τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Πηγή έμπνευσής μου; Μα τι άλλο από την καθημερινότητά μου, τις σχέσεις μου, τις μέχρι σήμερα εμπειρίες μου, τις αναμνήσεις, τις προσλαμβάνουσες που έχω. Τα αντιμετωπίζω όλα με διάθεση περισυλλογής, κριτική ματιά και ενσυναίσθηση.

Κοιτάξτε, επειδή είχα δουλέψει πολύ σκληρά γι’ αυτή και μέσα στο καλοκαίρι, όταν έφτασα στο σημείο να την κρατήσω στα χέρια μου, ένιωσα τρομερή αγαλλίαση και περηφάνια συνάμα.

 

 

Τι θέλεις να εκφράσεις μέσα από την ποίησή σου;

Μέσα από την ποίησή μου θέλω να εκφράσω με τρόπο φρέσκο και νεανικό, ίσως και ανατρεπτικό ορισμένες φορές -με τη δική μου ματιά πάντα- πώς αντιλαμβάνομαι ή πως βιώνω την εφηβεία μου, τις σχέσεις μου, την προδοσία και άλλα πολλά, ενώ οι καθημερινές ασχολίες ενός εφήβου, όπως μία βόλτα με το ποδήλατό του ή το πιάνο του και μία σύνθεση σ’ αυτό, είναι εξίσου σημαντικές. Επίσης, μέσω του Ύμνου για την Ελληνική γλώσσα αλλά και της ενότητας για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, θέλω να αφυπνίσω -αν μου επιτρέπεται- τη νέα γενιά, όχι μόνο να ασχοληθεί πιο εντατικά με την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας, αλλά να αποκτήσει και πολιτιστική συνείδηση.

 

Γνωρίζουμε ότι θα ήθελες να ασχοληθείς με τη διπλωματία στο μέλλον. Τι σε γοητεύει στον συγκεκριμένο κλάδο;

Η επικοινωνία και η συναναστροφή με την κουλτούρα διαφορετικών λαών με εξίταρε από πολλή μικρή ηλικία, όταν ήμουν ακόμη στο Junior school και μάθαινα για τον πολιτισμό των Μάγια ή για τον Αιγυπτιακό πολιτισμό, φτιάχνοντας με διάφορα υλικά προσωπεία. Το να μπορείς να βελτιώσεις τις σχέσεις των λαών και να αναπτύξεις πολιτιστικούς ή εμπορικούς δεσμούς μεταξύ τους, νομίζω ότι είναι μία συγκλονιστική εμπειρία. Όχι μόνο θέτεις την προσωπική σου σφραγίδα στη βελτίωση των σχέσεων, αλλά κατά την άποψή μου, αυτή η εναλλαγή ανά τρία χρόνια στο κράτος που υπηρετείς, κάνει τη ζωή πιο ενδιαφέρουσα, από το να έχεις μία μόνιμη έδρα.

 

Ποιο ήταν το πρώτο λογοτεχνικό βιβλίο που ένιωσες ότι σε άγγιξε και σε ώθησε στο να ξεκινήσεις να γράφεις; Αγαπημένος σου ποιητής και πεζογράφος;

Βιβλία που ξεχώρισα από μικρή ηλικία στην ελληνική γλώσσα ήταν “Ο Μικρός Πρίγκηπας” του  Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ σε μετάφραση της Άλκης Ζέη, “Οι άθλοι του Ηρακλή”, “Η Αργοναυτική εκστρατεία”, η “Ιλιάδα” αλλά και  “Από τη Γη στη Σελήνη” του Ιουλίου Βερν. Στην αγγλική γλώσσα, επειδή φοιτώ σε αγγλικό σχολείο, ήταν βιβλία του Charles Dickens και της Jane Austen. Χαρακτηριστικά θυμάμαι το “Christmas Carol”, “Oliver Twist”, “Great Expectations”, “Pride and Prejudice” και “Sense and Sensibility”.

Αγαπημένοι ποιητές οι Καβάφης και Σεφέρης. Αγαπημένος πεζογράφος ο Καρκαβίτσας, με την ιδιότυπη ναυτική γλώσσα που χρησιμοποιεί. Ο λόγος του σε ταξιδεύει…

 

 

Αν επέλεγες μόνο ένα ποίημα, ως το πιο αγαπημένο σου, ποιο θα ήταν αυτό;

Σίγουρα θα επέλεγα την “Ιθάκη” του Καβάφη. Για μένα, η διαδρομή και το όλο ταξίδι έχει μεγαλύτερη σημασία απ’ ό,τι αν τελικά κατακτήσω τον στόχο μου. Κι αυτό, διότι σ’ όλη την πορεία συναντάς ανθρώπους, συναναστρέφεσαι διαφορετικό κόσμο, άλλοι βοηθούν, άλλοι όχι.Τελικά, όμως, όλοι βοηθούν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στην εξέλιξή σου και στην ευρύτερη πορεία της ζωής σου. Οι εμπειρίες που αποκομίζουμε, τα συναισθήματα που μοιραζόμαστε και ανταλλάσσουμε είναι τόσο σημαντικά, που σίγουρα μέρος αυτών σε στιγματίζουν για το υπόλοιπο κομμάτι της ζωής σου.

 

Έχεις ένα δικό σου ιδιότυπο ημερολόγιο ανάγνωσης. Πώς προέκυψε η ιδέα του και σε τι σε βοηθάει;

Δεν έχω ημερολόγιο ανάγνωσης αλλά ένα μπλοκάκι, όπου σημειώνω κάποια στιχάκια, τα οποία έρχονται στο μυαλό μου άτακτα. Αργότερα, όταν έχω χρόνο τα βάζω όλα σε μία σειρά και τα επεξεργάζομαι περισσότερο.

 

Πιστεύεις ότι το σύγχρονο ελληνικό σχολείο προάγει την αγάπη για τη λογοτεχνία; Με ποιους τρόπους μπορεί ένα παιδί να αγαπήσει τα βιβλία;

Δεν είναι μόνο θέμα σχολείου, αλλά κυρίως καθηγητή και κατά πόσο εμπνέει τα παιδιά, τι κίνητρα τους δίνει κ.ά. Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζει και η οικογένεια, καθώς και οι τάσεις που το κάθε παιδί εκδηλώνει. Δεν μπορούμε μια ζωή να τα περιμένουμε όλα από τους άλλους. Έχουμε κι εμείς το δικό μας μερίδιο ευθύνης. Πιστεύω ότι τα παιδιά μπορούν να αγαπήσουν τα βιβλία με τρόπο διαδραστικό, ξεκινώντας να διαβάζουν ένα βιβλίο που αγαπούν και τους κεντρίζει το ενδιαφέρον. Ακολούθως, μπορούν να κάνουν με τον δικό τους τρόπο μία μικρή περίληψη, όπως την αντιλαμβάνονται εκείνα, χωρίς υποδείξεις και τρομερές αναλύσεις. Τα παιδιά χρειάζονται ενθάρρυνση.

 

Πέρα από σχολικό πρόγραμμα και την ποίηση, τι άλλο αγαπάς να κάνεις στον ελεύθερο χρόνο σου;

Δευτέρα και Τρίτη, μετά το σχολικό μου πρόγραμμα, παίζω ποδόσφαιρο και μπάσκετ αντίστοιχα. Τις Κυριακές παίζω τέννις. Πέρα από τον αθλητισμό, μ’ αρέσει να παίζω σκάκι και να διαβάζω τα βιβλία μου. Αυτή την εποχή διαβάζω την “Ασκητική του Καζαντζάκη”. Δύσκολα, βαθυστόχαστα νοήματα. Αυτό με εξιτάρει!

 

Ποιοι είναι οι στόχοι σου σε ό,τι αφορά στη συγγραφή, και πώς φαντάζεσαι τον εαυτό σου σε 10 χρόνια από τώρα;

Πρόγραμμα στη συγγραφή δεν μπορώ να έχω. Είμαι μαθητής και προτεραιότητα, όπως καταλαβαίνετε, έχουν τα μαθήματά μου. Σε 10 χρόνια βλέπω τον εαυτό μου να σπουδάζει Νομική και Οικονομικά. Ίσως κάνω και κάποιο Μεταπτυχιακό. Παράλληλα, μέσω κάποιας φιλανθρωπικής οργάνωσης, θέλω να βοηθώ όσους έχουν ανάγκη.

 

Φωτογραφικό υλικό: ΦΩΤΟ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ